پیشگوتن

قورئان و پیغه مبه ر

(سوره تی جمعه: 2)

ئه وه خودایی کو ل ناف خه لکی نه خانده وارا دا پیغه مبه ره ک دا دیار کرن دا کو ئایه تین ئیلاهی بو وان بخونیت و وان دل پاقژ و فیره کتیبا خودی و حکمه تی بکه ت.

پیغه مبه ر کی نه؟

پیغه مبه ر هلبژارتی یین خودی ته عالا نه، کو عه بدین خودی بولایی وی گازی دکن، پیغه مبه ر مزگینیا خه لاتی باشی دنیا و ئاخره تی دده نه وان که سین کو ئیمانی دئینن، و عه مه لین باش جی تینن، و ئه و که سین کو کوفری بکه ن و عه مه لین کرین جی بینن ژ جه زایا دونیا و ئاخره تی دترسینن، هه ر چه وا کو خودی ته عالا ئه مر دکه ت: (سوره تی انعام: 48)

و ئه م پیغه مبه ران بو وی هندی دهنیرین کو مزگینی ده رو ترس ده ربن، ئیجا ئه و که سین کو ئیمانی دئینن و عه مه لین قه نج جی دئینن چ ترس و خوفه ک بو وان نینه، و ئه و غه مگیر نابن.

پیغه مبه ر علمی خوه ژ خودی ته عالا ب ریکین جور ب جور وه ردگرن.

1-     ئیلقائا رحی: رحی وی ئاگادار دبت.

2-     بهیستن ژ مه لائکه تا.

3-     خه ونین راست و حاله تین دی یین رحی کو تایبه تی[1] پیغه مبه رانه.

و نافی ئه فی فیر بین و عه لمینا کو پیغه مبه ر ب جوره یه کی غه یری عادی علم و زانینی ژ ئالی خودی ب ده ست خوه فه تینن وه حیه «وه حی».

وه حی ژ نه زه ر طه بیعه ت فه

نبوه ت[2] تشته ک دور ژ عه قل و طه بیعه ت نینه. هه ر وه ره نگ کو ل جه هانا زانینی دا بو هنده ک رحدبه ران هنده ک تیگه هشتن هاتینه کفش کرن کو دی شین وان نمونه یه ک ژ وه حی و ئلهامی حساب که ین، مه سه له ن وه ختی کو ژینا میشا هنگفین بیخینه به ر چاف دی بینین کو ئه ف  رحدبه ری بچوک بیی وی هندی کو شاگردی[3] ل نک هوستایه کی دیتبیت بویه شیرینی چیکه ره ک شاره زا[4] و بیی وی هندی کو چو بیته مه کته ب و زانستگاهه کی ل صه نعه تی خانی چیکرن و موهه ندسی یی دا سه ر ژ خانی چیکه ر و موهه ندسان ستاندی یه، و بیی وی هندی کو علمی کومه لی خاند بیت ب نه زم و ته رتیبه کی جندی ده ست هافیتیه ژینا کومه لایه تی، ئیجا لیره دا ئه م د که فنه بیرا پیغه مبه ران کو چاوان بیی وی هندی کو چو بنه مه کته ب و خاندنگه هه کی بوینه ده رس بیژیت ب سه دا ده رس بیژان و ب وه حی و ئلهاما خودی ده ست ئافیتنه ریبه ری و رینمونیا خه لکی، و علم، شارستانییه ت، به خته وه ری، ئه خلاق و رزگاری بو به شه ری ب دیاری ئینانه.

ئیجا هه مه ن خودایی کو بو میشا هنگفین وه حیی دهنریت، بو پیغه مبه ران ژی وه حی هنارتیه، هه ر وسا کو قورئانی ئشاره کریه بال فی مه سه لی فه و ئه مر دکه ت:

(نحل:18)

و خودان که ری ته «ئه وی کو تو په روه رده کری و وه حی بو ته ریکری» بو میشا هنگفین ژی وه حی هنارت.

وه حی ژ نه زه ر رح ناسان[5]

ل سالا (1770 م)، (1148 ه.) (مسمر) زانایی ئالمانی نفستنا مه صنوعی[6] (ده ست چیکری) کفش کر و ب ته جروبه ئسبات کر کو ئنسان تنی ئه مرازه کی[7] مادی نینه، به لکو خودانی رحه کی یه کو ل هه ر نه زه ره کی فه د گه ل مادی فه رق دکه ت و ل سه ر مادی ده ست هه لات داره و هنه ک جاران عه مه لی قانونا طه بیعه ت پوچ دکه ت.

و ب ده لیل و سه ربه لگین زور ئسبات کر کو ئنسان خودانی عه قله کی باطنی یه کو ژ عه قلی وی ب خوه زیده تره و په یوه ندی د گه ل عاله ما روحانی هه یه.

زانایین مادی یی (ئنگلستان) و (فرانسه) و (ئامریکا) پاشی خه باته کی سه د ساله دژی[8] فی کفش کرنی مه جبور بون ل دو ماهیی دا ل به رانبه ری ده لیل و سه ربه لگیت حسی و لیکولین و دیتنان ته سلیم بن و راستیا وی قه بول که ن.

گوتن کو ئنسان هه ر تنی ئه ف جسمی حه یوانی نینه، به لکو خودانی هیزه کی ناف خویی و ژیهاتی و بلنده و ئه فی ژی په یوه ندی (ب ده ره جه و مه رته به بین جور ب جور) ب عاله ما (ماوه راء طه بیعه ت)[9] مه سه لا وه حیی رون دکه ت کو خودی ته عالا رحین پاقژ کو په یوه ندیا وان د گه ل جه هانا ماوه راء طه بیعه ت زوره، های دده ت[10] و هنه ک بیر و باوه ر و فیرکاری یین ئه خلاقی و ئصلاحی بو وان ب  وه حیی دهنیریت کو بیژنه عه بدین وی.

ییک ژ ریکین وه حیی خوه نین راستن کو خودی ته عالا ب ئه وان پشتیفانیا پیغه مبه رین خوه دکه ت و ئه فه ییک ژ راستی یین وه حیی یه کو علم ئه وی قه بول دکه ت و راست ده رتیخیت و هه می که سه کی دژینا خودا هنه ک ژ فان خه ونان دیتنه و بهیستنه.

خاسیه تین پیغه مبه ریی

پیغه مبه ری ره حمه ته کی خودی یه و خودی ته عالا وی دایینی د گه ل هه ر ییک ژ عه بدین خوه کو بخوازیت د که ت و که س ژ ریکا عه قل و «وراثه ت» و زانیاری و عباده تی زور، ناگه هیته وی مه رته بی به لکو خودی مه زن هنده ک ژ عه بدین خوه هلدبژیریت.

و ریکاب ده ست فه ئانینا وی تنی، ئلهاما ئیلاهی و ته وفیقا ره بانی یه.[11]

(حج: 75)

خودی ته عالا ژ ناف مه لائیکه تان دا پیغه مبه ران دهه لبژیریت و هه ر وه ره نگ ژ ناف به نی ئاده ما دا، خودی ته عالا گوهلی دبت و دبینت.

(آل عمران: 33)

خودی ته عالا ئاده م و نوح و بنه مالا ئبراهیم و بنه مالا عمران ژ ناف ئه هلی دونیایی هلبژارتن.

ئه ساسی گازیا پیغه مبه ران، فام، زیره کاتی، و یانکو شونه وارا دور و به ری وان و یان مه سه لین ناف خوه یی و یان تیگه هشتن و حس کرنا هور و کوره وان نینه، هه ر چه ند کو پیغه مبه ر خودانی عه قل و هوش و سه حه کی کویر و زور بونه، ئه ما سه ره کانیا گوتن و کرنا وان وه حی و رساله ته.

ئیجا ژ به ر خاترا فی چه ندی چ جاران پیغه مبه ر د گه ل زانا و عالم و پیتول(نابغا) ناهینه دانه به ر ییک[12] هه ر وسا کو خودی ته عالا بو پیغه مبه ری خوه حه زره تی محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) ئه مر دکه ت کو بیژه خه لکی:

(یونس: 15)

ئه ی پیغه مبه ر! بیژه من حه ق چنینه کو ئه ز ژ لایی خوه فه چ گوهورینه کی ل قورئانی دا چیکه م و بلی وا تشتی کو وه حی بو من تیته کرن په یره وی یی ناکه م.

وه زیفین پیغه مبه ران

(جمعه: 2)

ئه وه خودایی کو ل ناف خه لکی نه خاندفان دا پیغه مبه ر ریکرین دا کو ئایه تین خودی بو وان بخونن و وان قه لب پاقژ بکه ن و وان فیره علمی کتیب و حکمه تی بکه ن.

هه ر وسا کو ل ئایه تا ژوری دیاره وه زیفین پیغه مبه ران ل چه ند تشتا تین کوم کرن.

1-     درست کرنا عه قیده و باوه ریان

ئه وه لین وه زیفا پیغه مبه ران های دانا خه لکی بو سی ئه صلین بیناتی یه، یه عنی (خودی ناسین و ییک په ریسی، وه حی و نبوت، قیامه ت و رابونا ژ قه بران و ئسبات کرنا فان سی ئه صلان ب ده لیلا شونه وار و ئایه تین خودی ته عالا و دوروست کرنا عه قیدین خه لکی یه.

2-     ته میز کرنا ئه خلاق

وه زیفا دوی یا پیغه مبه ران ئصلاح و سه ر راست کرنا ئه خلاقی خه لکی یه _وه زیفا پیغه مبه رایه کو ئه خلاقی باش و صفه تین ژیهاتی نیشا خه لکی بده ن و خه لکی ژ پیساتی و گونه هان بزفرینن و بولایی ئه خلاق و عه مه لین باش رینمونی بکه ن دا کو روح و نه فسا وان قاییم بیت و ببیته جی یی ره ونه قا نورا خودی و کومه له ک ساغله م و ته ژی ژ راستی و دورستیی چی بیت.

3-     فیر کرنا قانون و شه ریعه تین خودایی

پشکه ک دیتر ژ وه زیفا پیغه مبه ران فیر کرنا قانون و شه ریعه ته کی یه کو ضامنی به خته وه ریا دونیا و ئاخره تا ئنسانی بت، ئه ف قانونانه ده ر حه قی فان تشتانه دانه عباده ت، کرین فروتن، سیاسه ت(کار و بارین مالی و وه لات داری)

ئه حکام: کار و بارین بنه مالی و ره فتارا د گه ل غه یری موسلمانان، خوارن و فه خوارن و یین دیتر... به حسا فان ئه حکامان، گه له ک کتیبین شه ریعه تی پیک دئینیت.

4-     فیرکرنا حکمه تی

فیر کرنا حکمه تی ییکی دیتر ژ وه زیفین پیغه مبه رانه، حکمه ت یه عنی مه سه لا چیکرنا ئنسان و جه هان و خوناسینی.

فیر کرنا حکمه تی بو فی هندی یه کو ئنسان بزانیت ئه ف جهانه ژ کیده ری هاتیه و چ که سه کی چیکریه و ئه م ژ کیده ری هاتنه و دی کیفه بچین و ئامانج ژ چیکرنا مه چی یه، مرن چیه؟ و پاش مرنی مه دی چ چاره نفیسه ک هه بیت.

ئایا پاش کافل بونا فی جهانی جهانه کی دیتر دی هه بیت؟ و ئه م پاش مرنی دی ساخ ببن؟ ئه گه ر وسایه، وه زع و سه ر و به را وی جهانی چاوانه و ئه می ل وی جهانی دا توشی چ چاره نفیسه کی ببین؟

5-     هایدانا خه لکی بو فکر کرنی

ییک ژ وه زیفین پیغه مبه ران ب تایبه ت[13] پیغه مبه ری مه کیشانا خه لکی بولایی تیفو کورینی یه چمکو فکر کرن کلیلا علم و زانین و ری په یدا کرن بولایی خودایی بی هه فاله.

(نحل:44)

و مه قورئان بو ته هنارت دا کو ئه و تشتین کو بو خه لکی نازل دبیت بو وان بیژی، دا کو خه لک تیبفو کوریت.

6- خه بات بو به رگیری کرن ژ ته قلیدا[14] بی هزر و فکر

ییک ژ گری و ئاسطه نگیت پیشدا چونا هه ر کومه له کی که فن په ره ستی و ته قلیدا کور کورانه ژ باب و باپیرایه.

حه یف و موخابن بو هنده کان کو هه ر کتیب و فکرا کو قه دیمی تر بت ئه رزش و توبه رکیه کی زورتر په یدا دکه ت.

پیغه مبه را وه زیفه هه نه کو پیشیا خه لکی ژ ته قلیدا کورکورانه بگرن و وان تی بگه هینن چمکو هه چی تشتی کو باب و باپیرا باوه ری پی هه بویه مه علوم نینه دوروست بیت، به لکو دفیت ده رحه قا گوتن و بیر و رایین وان یین قه دیمی و هه ر وه ره نگ یین تازه دا فکر بکه ن و لاگریی ژ وان تشتا بکه ن یین کو د گه ل عه قل و شه ریعه تی جور ده ر دکه فن.

(زخرف: 23)

و هه ر وه ره نگ پیش ته دا بو هه ر جیه کی مه پیغه مبه ره ک هنارت، مروفین خودان هه وه سی (هه وه سباز) وان عه ردان گوتن مه باب و باپیرین خوه بفی ری و ره سمی دیتینه و ئه م ژ ری و شونین وان په یره ویی د که ین.

(زخرف: 24)

پیغه مبه ران دگوتن حه تا ئه گه ر ئه م ریکه کی باشتر ژ وی ریکی بینن یا کو باب و باپیرین وه هه بون؟

و پیغه مبه ر مه ئمور بون کو دل گه رمیی بده نه وان که سین کو ده ست ژ ته عه صوب و نه زانینی بکیشن و که فن په ریسیی ته رک بده ن.

(زمر: 17/18)

مزگینیی بده عه بدین من، ئه وین کو گوتنان دبهیسن و باشترین گوتنی دهه لبژیرن. و ئه فانه ئه و که سن کو خودی ئه و رینمونی کرینه و ئه و تی گه هشتینه و خودان عاقلن.

7- دامه زراندنا عه داله تا کومه لایه تی[15]

ژ به ین برنا زولم و زورداریی و دامه زراندنا عه داله ت و به رانبه ریی له کومه لی دا ییکی دیتر ژ وه زیفین گرینگ[16] یی په یغه مبه رانه.

(حدید:25)

مه پیغه مبه رین خوه ب نیشانین روناهی هنارتن و مه د گه ل وان کتیب و طه رازو هنارتن دا کو ل ناف خه لکی دا عه داله ت و به رانبه ریی دامه زرینن.

8- چیکرنا تفاق و ییکیتیی

(بقرة: 213)

خه لک ییک ئومه ت بو، کو خودی ته عالا پیغه مبه رین مزگینی ئینه ر و هوشیارکه ر هنارتن و کتیبین حه ق د گه ل وان ریکرن دا کو ل بارا ئختلافین خه لکی حوکم بکه ن.

مه قسه د و ئاماج ئه فه یه کو خه لک ئومه ته ک بون و ئختلاف کرن پاش هنگی خودی ته عالا پیغه مبه ر ریکرن دا کو وان بولایی تفاق و ییکیتیی و لادانا ئختلاف و دو ده سته ئیی رینمون بکه ن، چکو حه ق و حه قیقه ت ئیختلافی قه بول ناکه ت و خودی ته عالا ژ ئیختلافی د ناف دین دا ب توندی و توژی نه هی کری یه، چکو ئختلاف کومه لان ژ ییک به لاف دکه ت و دوژمنیی چی دکه ت.

هه ژمارا پیغه مبه ران

پیغه مبه رین کو ل دریژیا میژویی دا بورینمونیا مروفان هاتنه هه لبژارتن گه له ک زورن کو ل قورئانی دا نافی 25 پیغه مبه ران هاتیه برن.

1- ئاده م 2- ئدریس 3- نوح 4- هود 5- صالح 6- ابراهیم 7- لوط 8- اسماعیل 9- اسحاق 10- یعقوب 11- یوسف 12- شعیب 13- ایوب 14- ذوالکفل 15- موسی 16- هارون 17- داوود 18- سلیمان 19- الیاس 20- الیسع 21- یونس 22- زکریا 23- یحیی 24- عیسی 25- محمد (علیهم الصلاة و السلام).

ژ غه یری فان 25 که سان پیغه مبه رین دیتر ژی هه نه کو د قورئانی دا ناف ل وان نه هاتیه برن لی به لی خودی ته عالا ئشاره ب وان کریه و بو پیغه مبه ری خوه حه زره تی محمد (ص) وها ئه مر کریه:

(نساء: 164)

و پیغه مبه رین کو پیش دا مه سه ر بهوریا وان بو ته گوت و پیغه مبه رین دی ژی کومه لبارا وان دا چ گوتنه ک نه کر.

مه رته با پیغه مبه ران

هه می پیغه مبه ر ژ نه زه ر و ئالی زانین و مه رته بی فه دده ره جه یه کی دا نینن، به لکو هنه ک ژ هنه کان سه راترن.

(اسراء: 55)

و مه مه رته با هندک پیغه مبه ران ژ مه رته با هنه کی دیتر مه زنتر کر.

و خودی ته عالا مه قام و مه رته با حه زره تی محمد (ص) سه راتر ژ مه رته با ته مام پیغه مبه ران دانایه، ئه و بو ته مامی خه لکی جهانی هاتیه هنارتن، به لی ئه ما پیغه مبه رین دیتر هه ر تنی بو قه ومی خوه هاتنه ریکرن.

(سبأ: 28)

و مه تو مزگینی ده ر و ترس ده ر بو ته مامی خه لکی هنارتی، لی به لی پشکا زور ژ خه لکی نزانن.

سه راتیا دیتر یا پیغه مبه ری مه (ص) ئه فه یه کو ئه و پیغه مبه ری ئاخری یه (خاتم الانبیا) و ب وه سیلا وی رساله ت ته مام بیه و دینی کامل بو به شه ر هاتیه.

(احزاب: 40)

محمد بابی چ ییک ژ مروفین وه نینه به لکو قاسدی خودی ته عالا یه و پیغه مبه ری ئاخری یه.

پیغه مبه رین اولوالعزم

خودی ته عالا هنه ک پیغه مبه ر «اولوالعزم» داینه ناساندن و بو پیغه مبه ری ئسلامی ئه مر دکه ت.

(احقاف: 35)

صه بر و خوه گریی بکه هه ر وه کو پیغه مبه رین اولوالعزم صه بر کرین.

پیغه مبه رین الوالعزم ئه فن:

نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و محمد (علیهم الصلاة و السلام) ئه ف پینج که س ژ به ر خاترا وی هندی «اولوالعزم» هاتینه نافدان کو خودانی لی بران[17] و ئیراده یه کی ب قووه ت بوینه و غه زایه کی گران له سه ر ملین وان بویه.[18]

وجوبا[19] ئیمانی ب پیغه مبه ران

ئسلامی ئیمانا ب پیغه مبه ران کریه ییک ژ ئه سل و کوکین بنیاتی یا خوه، چاوا کو قورئان دبیژیت:

(بقره: 136)

بیژه مه ئیمان ب خودی ئینا و تشتا کو بو مه نازل بویی، و هه ر وه ره نگ ئه و تشتین کو بو ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب وا سباط هاتیه هنارتن، و هه ر وسا ئه و تشتین کو موسی، عیسی و پیغه مبه رین دیتر ژ لایی خودیی خوه فه ئیناینه، و ئه م فه رقی نادانینه به ینا چ ییک ژ پیغه مبه رین خودی و ئه م هه مو ته سلیمی ئیرادا[20] خودی نه».

ئیجا ژ به ر فی هندی موسلمانان ئیمان ب ته مامی پیغه مبه ران هه نه و ریز و حورمه تی ژ هه مویان رادگرن و که سی کو وان ژ لایی خودی فه نه زانیت و یان کو ئیمام ب هنه کا نه بیت ئه و مروفه کی بی ئیمانه.

(نساء: 150-151)

ئه و که سین کو ئینکارا خودی و پیغه مبه ری وی دکن و دخوازن جوداهیی بیخنه نافبه ینا خودی و پیغه مبه رین وی، و ئه وان هنارتی یین خودی نه زانن، و دبیژن مه ئیمان ب هنه کا هه یه و ب هنه کا چ نینه و دخوازن ل وی به ینی دا  ریکه کی تازه بگرنه پیش خوه براستی کو ل ریزا کافراندا تینه حساب کرن.

به لی ئسلامی پی ئه فان فیرکاریان ئه ساسه ک بو ناسین و براده ریی و ییکیتیی دانایه ناف ملله تین جور ب جوره جهانی دا.

چکو وه ختی کو جه ماعه تی هه میان ئیمان ب پیغه مبه ران هه بو، پیک هاتنا وان دی هیسان ببت و بی تفاقی و جودایی دی ژ به ین بچن.

عصمه ت و پاک بونا پیغه مبه ران

حکمه تا خودی ته عالا وه ره نگه کو هلبژارتی یین خوه ژ نه زه ر ئه خلاق فه ژ هه میان سه راتر بگریت هه روه کو ژ نه زه ر علم و زانین و شه رافه تا بنه مالی و راستی و ئه مانه ت داریی ژ هه میان سه راترن.

«انعام: 124)

خودی ژ هه مو که سی باشتر دزانیت رساله تا خوه دانیته کیده ری.

ئیجا ژ به ر فی هندی خودی ته عالا پیغه مبه رین خوه ل عه ولیا بچوکینیی دا دئیخیته به ر مه رحه مه تا خوه و وان په روه رده دکه ت هه ر وه ره نگ کو ل بارا حه زره تی موسی دا ئه مر دکه ت:

(طه: 39)

مه، ره حما ته ئیخست دلی بنه مالا فرعون دا ل بن چافدیریا مه دا بی.

ل بارا حه زره تی محمد (ص) دا ژی ئه مر دکه ت:

(طه: 48)

بو ئه مری خودایی خوه صه بری بکه کو تو ل به ر چافی مه یی.

و ل جیه کی دیتر دا ئه مر دکه ت:

(انشراح:1-3)

مه گه ر مه بیهنا ته فره هـ نه کر و ئه و باری گران کو گرانی دئیخسته سه ر پشتا ته مه نه راکر، و مه ناف و ده نگی ته مه زن نه کر؟!

به لی خودی ته عالا په روه رده کرنا پیغه مبه ران ل عه ولیا بچوکینی یی دا کیشا ئستکورا خوه چکو ژینا وان سه رمه شقه بو خه لکین دیتر و ل سه ر خه لکی لازمه په یره ویی ژ وان بکه ن.

(انعام:89-90)

پیغه مبه ر ئه و که سن یین کو مه کتیب و ده ستور و نبوه ت دایی وان، ئه گه ر ئه فینهه باوه ریی ب کتیب و ده ستورین وان نه ئینن بلا بزانن کو مه ب هیفیا مله ت و ده سته یه ک دی فه هیلایه کو قه دری وان دزانن، ئه فه نه پیغه مبه رن ئه ون یین کو خودی ری راست کرین به س تو ژی ب ریکا وان فه هه ره.

پیغه مبه ر هه می وه ختا ل طاعه ت و عباده ت و عه مه لین قه نج دا بونه.

 (انبیاء: 73)

و مه ئه و کرن ریبه ر دا کو ب ئه مری مه خه لکی بینن سه ر ری، و مه جی ئینانا شولین باش و جی ئینانا نفیژ و دانا زکاتی بو وان ب وه حیی هنارت و ئه و بو مه عباده ت که ر بون.

ئه گه ر به ری خوه بده ینه ئایه تین قورئانی دی ببینین هه ر ییک ژ پیغه مبه ران ب باشترین و کاملترین صفه تان هاتیه بیرئینان.

و ئه گه ر پیغه مبه رین خودی نه خودانی وی مه رته با بلندا مروفانیی بن دی ل به ر چافین جه ماعه تی بچوک بن و که سه ک گوهی خوه ناده ته وان ئه گه ر پیغه مبه ر (حاشا) دره وا بکه ن و خیانه ت و عه مه لین کرین جی


[1] تایبه ت = مه خصوص

[2] پیغه مبه ری

[3] ئه وی کو ل نک مروفه کی تشته کی فیر دبیت

[4] شاره زا = شه هره زا، زانا

[5] روان شناس

[6] نفاندنا بده ست _ هیپنوتیزم

[7] ئاله ت، وه سیله

[8] موقابل = ضد

[9] ماوه راء طه بیعه ت، عاله ما مه عنه وی: تشتین غه یری مادی.

[10] مه ئمورد دکه ت.

[11] خودایی.

[12] مقایسه کرن _ به رامبه ر کرن

[13] خصوص_مه خصوص

[14] ته قلید_دوف را چون_چاف لیکرن

[15] کومه لایه تی = ئجتماعی

[16] موهم

[17] ته صمیم و قاطعییه ت

[18] د نه زه ر علمی رح ناسینی لی بران و نیه تا ئنسانی هندی قه وی تر بت هندقه ده ر دی د شولا خودا سه رکه تی تر بت (علم النفس، دکتر علی اکبر)

[19] واجب بون_لازمی

[20] ئیراده_فییان