جعفر سبحانى
نمونه اى براى آيندگان
فاستخف قومه فاطاعوه انهم كانوا قوما فاسقين .
«قوم خود را سبك شمرد از او اطاعت كردند، آنان قومى فاسق بودند».
فلما آسفونا منهم فاغرقناهم اءجمعين .
«هنگامى كه ما را به خشم آوردند از آنان انتقام گرفتيم و همگان را غرق نموديم ».و جعلناهم سلفا و مثلا للاخرين . (زخرف / 54 - 56)
«و آنان را عبرتى براى آيندگان قرار داديم ».
تفسير لغات آيه ها
«اءسف »: طبق گفته راغب در مفردات در دو مورد بكار مى رود.
1. غضب و خشم .
2. حزن و اندوه .
ولى مقصود از فعل «آسفونا» در آيه كه از ماده «اءسف » گرفته شده است همان معناى نخست است ، يعنى هنگامى كه ما را خشمگين كردند.
3. «سلف » جمع «سالف » مانند: «خدم » جمع «خادم » و مراد نمونه پيشين است . «مثلا» به معناى وصف حال قوم فرعون ، و مقصود «عبرت » است .
قرآن از آن حكايت مى كند كه مستكبران براى گسترش سلطه خود به افكار عمومى اعتنا نكرده و ملت ها را سبك عقل و سبك خرد مى شمارند و خود را عقل كل و قيم مردم مى دانند. فرعون نيز از همين راه وارد شد، به افكار قوم خود اعتنا نكرد و آنها را سبك مغز شمرد، متاسفانه آنها نيز از انديشه و رفتار فرعون پيروى كرده ، و از اطاعت خدا سر باز زدند.
آنگاه كه كفر آنان از حد تجاوز كرد، مورد خشم خدا قرار گرفتند و خدا همه را در دريا غرق كرد.
اين كار مى تواند مايه عبرت براى خلف و آيندگان باشد، همگان بدانند تجاوز از حدود الهى خشم الهى را بر ضد خود تحريك مى كند.
مشبه : مشركان مكه بلكه همه مشركان .
مشبه به : فرعون و قوم او.
وجه شبه : طغيان در فسق و كفر.