آفرينش‌ هماهنگ‌ و هم‌نواست‌

ملك: 3
همان‌ كه‌ هفت‌ آسمان‌ را طبقه‌هايى‌ [بر روى‌ هم] آفريد. هرگز در آفرينش‌ خداى‌ رحمان‌ [از نظر زيبايى‌ و استوارى‌ و اتقان‌ صنع] تفاوت‌ و ناهمگونى‌ نمى‌بيني. پس‌ بار ديگر بنگر. آيا [در خلق‌ اشيا] هيچ‌ خلل‌ و شكاف‌ و [خلاف‌ حكمت] مى‌بيني؟ فطور از مادهِ‌ فَطر به‌ معناى‌ شكافتن‌ و شكستن‌ و اختلال‌ و فساد است.
‌‌يكى‌ از شگفتى‌هاى‌ بزرگ‌ آفرينش‌ اين‌ است‌ كه‌ با تمام‌ عظمتِ عالم‌ هستي، هر چه‌ هست‌ نظم‌ است‌ و استحكام‌ و انسجام‌ و تركيبات‌ حساب‌ شده‌ و قوانين‌ دقيق؛ و هر چه‌ انسان‌ در جهان‌ آفرينش‌ دقت‌ كند، كم‌ترين‌ خلل‌ و ناموزونى‌ در آن‌ نمى‌بيند؛ و اجزاى‌ عالم‌ همه‌ به‌ هم‌ متصل‌ و مربوط‌ اند؛ و اتصال‌ آن‌ اجزا به‌ حدى‌ است‌ كه‌ همه‌ به‌ صورت‌ يك‌ موجود درآمده‌اند و نظام‌ واحدى‌ بر آن‌ها حكم‌فرماست؛ و همين‌ اتصال برهانى‌ است‌ بر وحدت‌ و توحيد مدبّر و خالق‌ و گردانندهِ‌ عالم‌ كه‌ برهانِ اتصالِ تدبير ناميده‌ شده‌ است.
اين‌ چنين‌ ميناگرى‌ها كار تو است‌اين‌ چنين‌ اكسيرها ز اسرار تو است‌
آب‌ را و خاك‌ را بر هم‌ زدى‌ز آب‌ و گل‌ نقش‌ تنِ آدم‌ زدي
‌‌مولوى‌