و براى هر چيز، قدر و اندازهاى معين كرد
فرقان: 2
و هر چيز را بيافريده است؛ و آن را به اندازه آفريده است
قَدر و قَدَر و تقدير به معناى اندازه گرفتن يا ايجاد حد و اندازه در شيء و يا سنجش آن است.
اين آيهِ شريفه از تقدير عام خداوند، كه شامل همهِ مخلوقات مىشود، سخن مىگويد، مانند آيهِ سورهِ قمر؛ اما در بسيارى از آيات، خداوند تقديرات خاص را بيان كرده است؛ مثلاً دربارهِ خورشيد و ماه و نزول آب از آسمان
براى توضيح بيشتر بايد گفت كه قدر چيزى است كه به وسيلهِ آن هر موجود متعين و متمايز از غيرِ خود مىشود؛ مثلاً در حَسن، كه خود شيء و غير از حسين است، حقيقتى هست كه آن را از ديگر افراد انسانى جدا مىسازد. اوصافِ او نيز هر يك چنين قدر و اندازهاى دارند: ديد او و كارهاى او و قوت و آثار او مخصوص خود است. بنابراين قدر عبارت است از: خصوصيت وجودى و كيفيت خلقت هر موجود. آيهِ سورهِ اعلى و طه نيز بر اين معنا تصريح دارند.
راوى از امام على دربارهِ علم خداوند پرسيد. امام فرمود: اول مىداند، بعد مشيّتش تعلق مىگيرد، بعد اراده مىكند، آن گاه تقدير مىكند، سپس قضا مىراند و در آخر، امضا مىكند