اگر به امام علي(ع) خيانت نمي‏شد، اكنون قرآن از نظر ترتيب سوره‏ها به چه كيفيتي بوده است؟

پاسخ:

علامه طباطبايي مي‏فرمايد: پس از يك سال و خرده‏اي كه از رحلت رسول خدا(ص) گذشته بود جنگ يمامه درگيري بين مسلمانان و مسلميه كذاب و پيروانش درگرفت در اين جنگ هفتاد نفر از قراء (حافظان كل قرآن) كشته شدند. مقام خلافت (ابوبكر) از ترس اين كه ممكن است جنگ ديگري براي مسلمانان پيش بيايد و بقيه قراء كشته شوند و در نتيجه قرآن از بين برود به عده‏اي تحت سرپرستي زيد بن ثابت دستور داد سوره‏ها و آيات قرآن در مصحفي نوشته شود.

حدود يك سال طول كشيد تا قرآن مطابق حافظه قاريان و نوشته كاتبان وحي به نوعي كه مورد تأييد عموم مسلمانان بود به روي اوراق پوست دباغي شده نوشته شده و بين دو لوح به شكل كتابي مدون قرار گرفت.

اين عمل مورد تأييد حضرت علي(ع) و ساير ائمه نيز بوده است(1) در دوران خلافت عثمان به خاطر فتوحات وسيع اسلامي و مشرف شدن دسته دسته از غير عرب به دين مقدس اسلام اختلاف مسلمانان در قرائت قرآن به خاطر لهجه‏هاي گوناگون و نبودن نقطه گذاري و اعراب منشأ اختلاف و سر و صداي مسلمين گرديد.

براي جلوگيري از اين اختلاف عثمان فرمان داد كه هيئتي باز به رياست زيد بن ثابت نسخه هايي از روي نسخه اصلي تهيه شده در عصر ابوبكر و با لهجه‏هاي عربي قريش( قبيله نبي گرامي اسلام) تكثير نموده و هر نسخه‏اي به همراه يك نفر متخصص قرائت به يكي از شهرها ارسال نمايند. گفتني است وضع و ترتيب آيات در سوره توفيقي و طبق دستور پيامبر صورت گرفته است.

اما ترتيب سوره‏ها كدام اول كدام آخر قرار بگيرد به اجتهاد صحابه بوده است. (2)

اگر به امام علي(ع) خيانت نمي‏شد وضع سوره‏ها به اين كيفيت بوده اول سوره اقرأ، ن، المزمل، المدثر و در آخر سوره‏هاي فتح، توبه و مائده قرار گرفت چون حضرت قرآن را طبق نزول جمع آوري كرده بود چنان كه حضرت امام صادق(ع) در مصحف خود كرده است.

پي‏نوشت‏ها:

1 - اسلام در قرآن، ص 162 - 165 (انتشارات طلوع مشهد)

2 - برداشت از كتاب آشنايي با قرآن، از كتب درسي تربيت معلم ص 96 - 97 شماره كد 2003.