پاسخ:
يكي از موضوعاتي كه در قرآن بدان اشاره شده، انتخاب دوست و ويژگي هاي آن است. شايد طرح موضوع دوست يابي در قرآن توجه به نياز انسان ها باشد. انسان در تمام ادوار زندگي، از ايام كودكي و جواني تا دوران كهولت،همواره نيازمند رفاقت و دوستي است. سقراط مي گويد: هر كس آرزو و آرماني دارد ... يكي پولي مي خواهد ... ولي من ترجيح مي دهم به جاي اين همه چيز، يك دوست خوب داشته باشيم.[1]
طي اين مرحله بي همرهي خضر مكن ظلمات است بترس از خطر تنهايي
در روايات نيز به اهميت[2] نقش دوست[3] معيارهاي دوست[4] پرداخته شده است. امام علي(ع) فرمود:"غريب كسي است كه او را دوست نباشد".[5]
يكي از ويژگيهاي دوست از منظر قرآن راستگو بودن است:
"اي مؤمنان تقوا پيشه سازيد و با صادقان همراه باشيد".[6]
در روايات نيز سفارش شده است از دوستي و معاشرت با دروغگويان پرهيز شود.[7]
"از دوستي با دروغگو خوددداري كن، چون او همانند سراب است؛ دور را براي تو نزديك و نزديك را براي تو دور جلوه مي دهد".[8]
مكن دوستي با دروغ آزمايي همان نيز با مرد ناپاك راي (فردوسي)
در قرآن يكي از ويژگي هاي بهترني دوستان،صالح بودن است.
"آنان كه خدا و رسول را فرمان نبرند، با پيامبران و صديقان وش هيدان و صالحان خواهند بود، و اينان چه خوب رفيقاني هستند".[9]
معاشرت با افراد غير صالح موجب شد كه فرزند نوح از اهل نوح به حساب نيايد: "يا نوح إنّه ليس من أهلك إنّه عمل غير صالح...؛[10] اي نوح! فرزندت از اهل تو نيست! او عمل غير صالحي است".
پسر نوح با بدان بنشست خاندان نبوّتش گم شد
در قرآن از زبان كسي كه دوست غير صالح و بد بر او تأثير گذاشته آمده است: "اي واي بر من! كاش فلان(شخص گمراه) را دوست انتخاب نكرده بودم".[11]
از آيات فوق استفاده مي شود كه يك دوست بايد ويژگي هايي مانند راست گويي و صالح بودن داشته باشد. البته صالح بودن مصاديق متعددي مانند تقوا، وفاي به عهد و امانت داري دارد.