شنيده شده كه اگر كسي سوره مباركه حمد را در حال راه رفتن يا ايستاده بخواند، مبتلا به پادرد مي شود. آيا اين مطلب صحيح است و مدركي دارد؟

پاسخ:

شكي نيست كه قرآن كلام خدا و داراي عظمت و قابل تكريم و تمجيد واحترام است. بر انسان ها لازم است آن را احترام كنند و به دستورهاي آن عمل كنند و اهانت به قران حرام است. امّا بايد ديد اهانت به قرآن چيست؟ آيا اهانت به قرآن آثار و عقوبت ها و مجازات هاي دنيوي دارد؟ روايات زيادي درباره تكريم و احترام به قرآن وارد شده و به تلاوت و خواندن آن تشويق كرده است.

در كتاب محجه البيضا آمده كه: در تورات چنين نوشته شده است: "اي بنده من، آيا حيا نمي كني وقتي كه نامه اي از دوستت به دست ما رسيد؛‌ اگر در مسير جاده در حال راه رفتن باشي، به احترام آن مي نشيني و آن را باز مي كني و با دقت فراوان در تمامي حروف و كلمات آن دقت مي كني و آن را مي خواني، ولي اين قرآن‌ (تورات) كتاب و نامه اي از جانب من است كه به تو رسيده،‌ولي از آن اعراض مي كني و در آن دقت نمي كني! آيا من كمتر از بعضي دوستانت هستم؟!".(1)

سپس در آن كتاب بابي در آداب ظاهري تلاوت ذكر شده و آمده است.

1ـ قاري قرآن با وضو باشد.

2ـ ايستاده و بر هيئت ادب و آرامش باشد و يا نشسته رو به قبله باشد.

3ـ سرش را پايين انداخته باشد.

4ـ چهار زانو ننشيند و تكيه نكند و بر هيئت و شكل متكبران ننشسته باشد و نشستن او مانند نشستن شاگردي در برابر استادش باشد.

فيض كاشاني(ره) در تفسير الصافي فرموده: براي تلاوت قرآن آدابي ديگري است كه برخي از آن ها ظاهري است، مانند طهارت و گفتن "اعوذ بالله من الشيطان الرجيم" و تعظيم و احترام به قرآن و خواندن دعا در اوّل و آخر تلاوت. برخي از آداب باطني است مانند حضور قلب و تدبر و فهميدن و خالي كردن ذهن از چيزهايي كه مانع فهم قرآن مي شود و خود را مخاطب قرآن قرار دادن مثل اين كه كلام را مستقيماً از خدا مي‌شنود و خدا با او حرف مي زند.(2)

البته خوب است انسان در هر حال به ياد خدا باشد، يا ذكر خدا كند و اين ذكر مي‌تواند با خواندن سوره اي از قرآن باشد، به خصوص اين كه در بعضي موارد خواندن سوره حمد در حال حركت آمده، مثلاً در حال حركت انسان مي تواند نماز مستحبي بخواند، يا هنگامي كه در وسيله‌اي مانند ماشين سوار است، كه در نماز مستحبي سوره حمد نيز هست.

پى نوشتها

(1) محجه البيضاء، ج 2،‌ ص 219.
(2) تفسير الصافي، ج 1، ص 73؛ تفسير الميزان؛ تفسير فخر رازي.