مقصود از آيه 91 سوره حجر چه كساني هستند؟

پاسخ:

"كَمَآ أَنزَلْنَا عَلَي الْمُقْتَسِمِين‌َ # الَّذِين‌َ جَعَلُواْ الْقُرْءَان‌َ عِضِين‌َ # فَوَرَبِّكَ لَنَسئَلَنَّهُم‌ْ أَجْمَعِين‌َ"

در اين كه مراد از "مقتسمين‌" و "عضين‌" چيست تفسيرهاي متعددي وجود دارد كه از ميان آن‌ها دو تفسير مناسب‌تر است‌:

1. مراد از "مقتسمين‌" جمعي از سران مشركان بودند كه در ايام حج‌، جاده و گذرگاههاي مكه را ميان خود با برنامه حساب شده‌اي تقسيم كرده بودند و واردين را از استماع كلمات رسول خدا(ص) منع مي‌كردند و مي‌گفتند به سخن او گوش ندهيد، برخي مي‌گفتند: او دروغگو است‌، بعضي مي‌گفتند: ساحر است و عده‌اي ديگري مي‌گفتند شاعر است و... بدين گونه آنان آيات وحي را ميان سحر و دروغ و شعر و غيره قسمت و بخش بخش (عضين‌) كردند. خداوند بر آن‌ها عذاب فرستاد و با بدترين وجهي از بين رفتند و بايد پاسخ‌گوي اعمال خود در قيامت طبق آيه 91 و 92 باشند.(الميزان‌، علامه طباطبايي‌، ج 12، ص 193، جامعه مدرسين‌.)

2. "مقتسمين‌" بيمار دلاني هستند كه مي‌خواهند دين و حكم خدا را به خدمت منافع خويش گيرند، تنها آن قسمتي را مي‌پذيرند كه به سود آن‌هاست و بقيه را پشت سر مي‌افكنند، آنان آيات قرآن و حتي گاهي يك آيه را تجزيه مي‌كنند، بخشي را كه در مسير تمايل خود مي‌بينند قبول كرده يا بازگو مي‌كنند و بخش ديگر را كنار مي‌گذارند. چنين افرادي بايد پاسخگوي اين عمل زشت و منافق گونه خود باشند و مسلماً عذاب سختي در پيش رو خواهند داشت‌؛ چرا كه برنامه‌هاي الهي عموماً حافظ منافع انسان هاست و ايمان به برخي از برنامه‌ها و كنار گذاشتن برخي ديگر را نمي‌پذيرد.(تفسير نمونه‌، آيه الله مكارم شيرازي و همكاران‌، ج 11، ص 136، دارالكتب الاسلاميه‌.)