پاسخ:
قرآن كريم ميفرمايد: "فَاتَّقُواْ النَّارَ الَّتِي وَ قُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجَارَه؛(بقره،24) از آتشي كه هيزم آن بدنهاي مردم بيايمان و سنگهاست، بترسيد."
برخي از مفسران از جمله علامه طباطبايي گفتهاند: مقصود از حجاره (سنگ)، بتهايي است كه مشركان از سنگ ساخته بودند و ميپرستيدند؛ چون خداوند متعال در آيه 98 سوره انبيا ميفرمايد: "شما و آنچه غير خدا را ميپرستيد، هيزم جهنم خواهيد بود."
بعضي از مفسران معتقدند كه منظور از اين تعبير، توجه دادن به شدت حرارت دوزخ است؛ يعني آنچنان حرارت و سوزندگي دارد كه سنگها و انسانها را همانند هيزم، شعلهور ميسازد.(ر.ك: الميزان، ج 1، ص 90، نشر اسماعيليان ، تفسير نمونه، آيتالله مكارم شيرازي، ج 1، ص 127، دارالكتب الاسلاميه ، تفسير كنزالدقائق، علامه محمدرضا القمي المشهدي، ج 1، ص 271، مؤسسه الطبع و النشر. ) اما اطلاق "الناس" در اين آيه با قراين فراواني از قرآن و احاديث و عقل در گروه خاصي از آنان منحصر ميشود و آنان گروهي بي ايمانند كه لياقت رحمت و مغفرت الهي را ندارند.
خداي متعال در آيات متعددي ميفرمايد: "وَلاَ تُظْـلَمُونَ فَتِيلاً ؛(نسأ،77) و "وَلاَ يُظْـلَمُونَ فَتِيلاً ؛(نسأ،49 و اسرأ،71) يعني كمترين ستمي به آنها نخواهد شد و آنچه بر سر كافران و بدكاران ميآيد، انعكاس اعمال خودشان است. اين در حالي است كه خداوند بسياري از مردم را كه به جهت اعمال ناشايستشان جز در افتادن به آتش راهي ندارند، به كرم و غفاريت خويش عفو ميكند و از آتش دوزخ نجات ميبخشد.(نسأ،48)
خداي متعال در آيه 98 سوره انبيأ به روشني ميفرمايد: "إِنَّكُمْ وَ مَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّم؛ شما و آنچه غير از خدا ميپرستيد هيزم جهنم خواهيد بود..."
دامنه روايات نيز در اينباره بسيار وسيع است و از عدل الهي سخن ميگويد و بالاتر از آن، از بخشوده شدن بسياري از گناهكاران خبر ميدهد.
بنابراين، بر اساس آيات و روايات و حكم عقل و نيز به اقتضاي سياق آيه مورد بحث كه روي سخن با منكران و كافران دارد، منظور از "الناس" تنها كساني هستند كه به دليل شرك به خدا و اعمال ناشايست محكوم به عذاب الهي شدهاند.