چرا در آيه 32 سوره احزاب‌، تنها زنان پيامبر‌(ص) را اين گونه مورد خطاب قرار داده است؟

پاسخ:

براي روشن شدن اين پرسش نكته‌هايي لازم است مورد توجّه قرار گيرد:

الف ـ شأن نزول و هم چنين مخاطب آيه‌، سبب تخصيص آيه قرآن نمي‌شود و بي‌شك‌ّ، حكم مذكور، نه تنها براي زنان پيامبر، بلكه براي همه است و تكيه آيه‌ها، بر زنان پيامبر، براي تأكيد بيش‌تر است‌، مانند آن كه به شخص دانشمند گفته شود دروغ نگو؛ مفهوم اين سخن اين نيست كه دروغ براي ديگران جايز است‌.

افزون بر آن ذيل آيات فوق‌، اين نكته را تقويت مي‌كند. امر به نماز و زكات و اطاعت از خدا و رسول‌، مخصوص زنان پيامبر‌(ص) نيست‌، بلكه اين حكم كلّي است‌.( تفسير نمونه‌، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران‌، ج 17، ص 290، دارالكتب الاسلاميه‌)

ب‌) موقعيّت خاص زنان پيامبر كه در آيه طرح شده‌، نيز از ناحيه انتسابشان به پيامبر‌(ص) و ارتباطشان با مركز وحي است‌. قرآن‌، در اين‌باره مي‌فرمايد:

"يَـَا نِسَآءَ النَّبِي‌ِّ لَسْتُن‌َّ كَأَحَدٍ مِّن‌َ النِّسَآءِ إِن‌ِ اتَّقَيْتُن‌َّ؛(احزاب‌،32) اي زنان پيامبر هم چون زنان معمولي نيستيد، اگر تقوا پيشه كنيد،...خدا و رسولش را اطاعت نماييد...و آن‌چه را در خانه‌هاي شما از آيات خدا خوانده مي‌شود، ياد كنيد." "شما به خاطر انتسابتان به پيامبر‌(ص) از يك سو، و قرار گرفتن در كانون وحي و شنيدن آيات قرآن و تعليمات اسلامي‌، از سوي ديگر، داراي موقعيّت خاصّي هستيد."( همان‌، ص 288. )

ج‌) موقعيّت خاص و ممتاز اهل‌بيت‌: و حضرت زهرا(س) و عظمت و فضيلت آن بزرگواران نيز در ادامه آيه‌، بيان و معرفي شده است‌. در آيه تطهير آمده است عصمت و طهارت‌، منحصر در اهل‌بيت است و اين اراده تكويني الهي‌، مبني بر پاكي و عصمت آن‌ها تعلّق گرفته است‌، و پرواضح است كه تعبير "اهل‌البيت‌"، به اتفاق همه علماي اسلام و مفسّران‌، اشاره به اهل‌بيت پيامبر(ص) دارد.( همان‌، ص 293. ) بر اساس شواهد و قراين موجود در خود آيه و هم‌چنين روايات شيعه و سني‌، اين تعبير مخصوص پنج نفر از جمله حضرت زهرا است‌.( همان‌. )

با توجّه به اين نكات‌، روشن مي‌شود كه موقعيّت زنان پيامبر، نه از شخصيّت ذاتي‌شان‌، بلكه به خاطر انتسابشان به اهل‌بيت و كانون وحي است‌، كه از جمله آنان حضرت زهرا است و عظمت جايگاهي آنان نيز وام‌دار عصمت حضرت زهرا(س) است‌؛ ديگر آن كه آيه گرچه براي زنان پيامبر امتيازي اعتباري‌، نسبت به زنان عادّي قائل است‌، اما آن‌ها را موعظه و نصيحت به تقوا و پاكدامني مي‌كند كه حتي اين احتمال هم از اهل‌بيت و حضرت زهرا منتفي است و در مورد او جاي اين توصيه نيز وجود ندارد و آن مقام شامخ‌، فراتر از آن است كه در مظنّه خطا، قرار بگيرد و آيه تطهير، موقعيّت ممتاز و حقيقي و ذاتي حضرت زهرا را بيان مي‌كند؛ بنابراين ـ با وجود عصمت زهرا(س) ـ اين توصيه‌ها و مانند آن درباره‌اش‌، تحصيل حاصل و بي فايده خواهد بود.

در آيه 30 سوره احزاب آمده است‌: "اي همسران پيامبر! هر كدام از شما، گناه آشكار و فاحشي مرتكب شود، عذاب او دو چندان خواهد بود."

از اين گونه خطاب‌ها، تفاوت "اهل‌البيت‌" و حضرت زهرا(س) با بقيّه زنان پيامبر، مشخص شده جايگاه ممتاز صدّيقه طاهره‌، به خوبي روشن مي‌گردد.