واكنش "عباد الرحمان‌" در برابر افراد جاهل و بد، در قرآن كريم چگونه بيان شده است‌؟

پاسخ:

1. در قرآن كريم در اين باره مي‌خوانيم‌: " وَ عِبَادُ الرَّحْمَـَن‌ِ الَّذِين‌َ يَمْشُون‌َ عَلَي الاْرْض‌ هَوْنًا وَ إِذَا خَاطَبَهُم‌ُ الْجَـَهِلُون‌َ قَالُواْ سَلَـَمًا ؛(فرقان‌،63)

بندگان (خاص خداوند) رحمان‌، كساني هستند كه وقتي جاهلان‌، آن‌ها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گويند)، به آنان سلام مي‌گويند (و با بي‌اعتنايي و بزرگواري‌، گذشت مي‌كنند).

2. در اين آيات‌، به  دوازده ويژگي از صفات بندگان خاص خداوند اشاره شده كه صفت مورد پرسش‌، دومي از آن‌ها است‌.صفت مزبور، به حلم و بردباري آنان مربوط مي‌باشد.

3. آن چه كه به عنوان نشانه بردباري بندگان خاص خداوند در اين آيه شريف ذكر شده‌، بيان سالم و خالي از سخنان لغو و گناه آلود آنان‌، در برابر سخنان جاهلانه و ناپسند انسان‌هاي نادان است‌. رفتاري كه به مقابله به مثل نكردن عباد الرحمان با اين دسته از انسان‌هاست‌.(الميزان في تفسير القرآن‌، علامه طباطبايي‌، ج 15، ص 239، مؤسسه الاعلمي للمطبوعات‌.)

4. حقيقت آن است كه پاسخ خوبي را خوب دادن هنر نبوده‌، بلكه دشواري آن جاست كه انسان در برابر بدي‌، برخورد خوب داشته باشد. امام علي‌7 در خطبه همام و به هنگام شمردن صفات مؤمن مي‌فرمايد: "و في المكاره صبور؛ (مؤمن‌) در ناگواري‌ها بردبار است‌".(اصول كافي‌، كليني‌، ج 3، ص 327، دفتر نشر فرهنگ اهل البيت‌: .) پيداست كه مقابله به مثل نكردن در برابر جاهلان و سبك مغزان‌، نه نشانه ضعف‌؛ بلكه حاكي از بزرگواري‌، تحمل و حوصله ا ست‌، و در آيه شريف ياد شده‌، از صفات بندگان خاص خدا، بر شمرده شده است‌.