اعتقاد به قرآن به مساوات چگونه با خطابات قرآني و مخصوصا آيه 228 بقره للرجال عليهن درجه جمع مي شود؟

پاسخ:

خطاب‏هاي قرآن در مورد مرد و زن يكسان است گرچه صيغه‏هاي آن مذكر است اين مسأله به جهت قاعده ادبي تغليب مي‏شود در زبانهايي مانند عربي كه براي مرد و زن دو گونه فعل وجود دارد (مذكر و مؤنث) در مواردي كه جمع مورد نظر باشد صيغه مذكر به كار مي‏رودبنابراين يا ايهاالذين آمنوا هم شامل زن‏ها مي‏شود و هم مردها از اين رو تاكنون هيچ مفسر و يا آشناي به ادبيات و زبان عربي نگفته است كه مجموعه خطاب‏هاي قرآن اختصاص به مردها دارد. و اما راجع به آيه و للرجال عليهن درجه اين جمله از آيه درحقيقت متمم جمله قبل از آن است كه مي‏فرمايد: و لهن مثل الذي عليهن بالمعروف. يعني براي زنان همانند وظائفي كه بر دوش آن‏ها است حقوق شايسته‏اي قرار داده شده و مردان بر آنها برتري دارند.

    در اين آيه خداوند مي‏فرمايد زنان هم‏چنانكه وظائفي در قبال شوهر دارند از حقوقي نيز برخوردار هستند به همين جهت اجراي عدالت شده است. و قانون عدالت در حق زن به مانند مردان رعايت شده ولي آيا لازم است در كليه وظايف و به دنبالش كليه حقوق صددرصدمساوي باشند؟

    با در نظر گرفتن اختلاف دامنه‏داري كه بين نيروهاي جسمي و روحي زن و مرد وجود دارد پاسخ اين سؤال روشن مي‏شود. زن چون وظيفه حساس مادري و پرورش نسلهاي برومند اجتماع به عهده اوست از عواطف و احساسات بيشتري برخوردار است و همين برتري دراحساسات سبب مي‏شود كه اگر بخواهيم عدالت را اجرا كرده باشيم بايد پاره‏اي از وظايف اجتماعي كه نياز بيشتري به نيروي فكر دارد و از هر گونه احساسات و تأثير عاطفه بايد خالي باشد مانند حكومت، قضاوت، سرپرستي كانون خانواده به عهده مرد قرار گيرد و مرد در اين مرتبهمرحله عالي‏تر را داشته باشد و البته اين مانع از آن نخواهد بود كه عده‏اي از زنان در پرتو دانش و تقوا در مرحله‏اي عالي‏تر از بسياري از مردان قرار گيرند.

   

اگر اين برنامه اجرا نشد يعني خواستيم در كليه حقوق و شئون يكسان حكم كنيم نه تنها به قانون كلي الرجال قوامون علي النساء عمل نكرده‏ايم بلكه به همين قانون و لهن مثل الذي عليهن كه عبارت از عدالت استنيز عمل نشده زيرا لازمه اينكه هر كس بايد به حق خود برسد اين است كه هر يك از زن و مرد طبق استعداد و نيروها و غرائز و ساختمان ويژه خود وظيفه خويش را انجام دهند در كارهائي كه از زن ساخته نيست مرد به حمايت او برخيزد و در كارهائي كه از مرد ساخته نيست زن به او كمك كند و از آنجا كه قانون مديريت اقتضا مي‏كند كه افراد عاطفي تحت سرپرستي افراد فكورتر درآيند سرپرستي خانواده و تصميم‏گيري در مسائل خانواده بايد بر عهده مرد باشد. براي توضيح بيشتر به تفسير نمونه ذيل همين آيه و آيه 34 نساء   الرجال قوامون علي النساء   مراجعه كنيد.