آيه ( انما وليکم الله و رسوله و .......) در شان چه کسي نازل شده است؟

پاسخ:

جلال الدين سيوطي از مفسران اهل تسنن با بيان روايات زيادي معتقد است كه آيه مذكور در شأن حضرت علي‌نازل شده است‌. برخي از روايات كه سيوطي نقل مي‌كند عبارتند از:

1. خطيب از ابن عباس نقل مي‌كند: علي‌انگشترش را در حالي كه در ركوع بود صدقه داد، پيامبر گرامي‌از مسكين و سائل پرسيد: اين انگشتر را چه كسي به تو عطا كرد؟ سائل گفت‌: آن ركوع كننده (به حضرت علي‌اشاره كرد)، پس در اين هنگام خداوندمتعال آيه "إِنَّمَا وَلِيُّكُم‌ُ اللَّه‌ُ وَرَسُولُه‌ُو وَ...؛(مائده‌،55) نازل كرد.

2. عبدالرزاق و عبد بن حميد و ابن جرير و ابوشيخ و و ابن مردويه از ابن عباس نقل مي‌كنند كه آيه "إِنَّمَا وَلِيُّكُم‌ُ اللَّه‌ُ وَرَسُولُه‌ُو وَ..." در شأن (حضرت‌) علي بن ابيطالب‌نازل شده است‌.

3. طبراني در "الأوسط" و ابن مردويه از عمار بن ياسر نقل مي‌كنند كه‌: سائلي به (حضرت‌) علي كه رسيد ايستاد و آن حضرت در حال ركوع نماز مستحبي بود، پس انگشترش را به او عطا كرد، پس ابن خبر به پيامبر اكرم‌رسيد و سپس آيه "إِنَّمَا وَلِيُّكُم‌ُ اللَّه‌ُ وَرَسُولُه‌ُو وَ..." بر آن حضرت نازل شد، و آن را بر اصحاب قرائت فرمود، بعد فرمود: "من كنت مولاه فعلي مولاه‌، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه‌؛ هر كس من مولاي اويم‌، علي مولاي اوست‌، خدايا هر كس او را دوست دارد دوستش بدار و هر كس او را دشمن مي‌پندارد، دشمن بدار."( ر.ك‌: الدر المنثور في التفسير بالمأثور، جلال الدين سيوطي‌، ج 3، ص 98ـ100، داراحيأ التراث العربي‌، بيروت‌. ) و...

فخر رازي يكي ديگر از مفسران و دانشمندان اهل تسنن معتقد است كه بر اساس رواياتي آيه 55 سوره مائده در شأن حضرت علي‌نازل شده است از جمله‌: مي‌گويد: "عطأ از ابن عباس نقل مي‌كند كه آيه مذكور درباره (حضرت‌) علي‌نازل شده است‌.( ر.ك‌: التفسير الكبير، فخر رازي‌، ج 4، ص 383، داراحيأ التراث العربي‌، بيروت‌. )

اهل سنت علاوه بر آن‌چه گذشت نظرات ديگري هم نقل كرده‌اند كه به منابع گذشته مراجعه كنيد.