در كلمة "ادفع‌" حركت حرف الف كه در اول آيه قرار دارد، چيست‌؟ علت آن را بيان كنيد.

پاسخ:

"ادفع‌" فعل امر از "يَدْفَع‌ُ" (مضارع‌) مي‌باشد. طبق قواعد زبان عربي‌، براي ساختن فعل امر از مضارع‌، حرف مضارعه (يأ) را برمي داريم و حرف آخر را ساكن مي‌نماييم "دفع‌" آن‌گاه چون ابتداي به ساكن ممكن نيست همزه‌اي اول آن اضافه مي‌كنيم "ادْفَع‌ْ" حركت همزه متناسب با حرف پيش از آخر است‌؛ اگر مضموم باشد، مضموم و اگر مفتوح و يا مكسور باشد، علامت همزه كسره خواهد بود به مثال‌هاي زير توجّه كنيد:

يَكْتُب ــــــ ءاُكتُب‌ْ

يَدْفَع‌ُ ــــــ ءادفَع‌ْ

يَجْلِس‌ُ ــــــ ءاجْلِس‌

براي آگاهي بيشتر از قواعد ساختن فعل امر از صيغه‌هاي مختلف فعل مضارع به كتاب‌هاي ادبيات عرب مراجعه شود.(ر.ك‌: صرف و نحو عربي‌، دكتر عباس ماهيار، ص 14و15، سمت‌، و...)