پاسخ:
كلمه "ما" در عربي، گاهي به صورت اسم به كار مي‌رود و گاهي به صورت حرف، در صورت اول، نيز گاهي معرفه است و گاهي نكره؛ اگر به صورت معرفه به كار رود آن هم به صورت ناقصه نه تامّه ـ نام آن "ماي موصوله" است و به زبان فارسي "آن چه" معنا مي‌دهد، مانند: "ما عندكم ينفد و ما عندالله باق؛ آن چه نزد شماست فاني مي‌شود، و اما آن چه نزد خداست باقي است." ؛ " يَـََّأَيُّهَا الَّذِين‌َ ءَامَنُواْ لِم‌َ تَقُولُون‌َ مَا لاَ تَفْعَلُون‌َ ؛(صف،2) اي كساني كه ايمان آورده‌ايد! چرا مي‌گوييد آن چه را كه عمل نمي‌كنيد."
اما در صورتي كه كلمه "ما" به صورت اسم و نكره ـ كه در بردارنده معناي حرفي باشد ـ بيايد، گونه‌اي از آن، استفهامي نام دارد كه در فارسي به معناي "چيست" مي‌آيد، مانند: " وَمَا تِلْكَ بِيَمِينِكَ يَـَمُوسَي‌َ ؛(طه،17) و آن چيست در دست راست تو، اي موسي؟" ؛ "وَ مَآ أَدْرَا‌كَ مَا لَيْلَه‌ُ الْقَدْرِ ؛(قدر،2) و تو چه مي‌داني كه چيست شب قدر؟"
اما كلمه "مَن" به فتح ميم: در صورتي كه "شرطيه" يا "موصوله" باشد، به معناي "آن كه" و "كسي كه" معنا خواهد داد ؛ شرطيه مانند:
".. مَن يَعْمَل‌ْ سُوَّءًا يُجْزَ بِه‌ِي ...؛(نسأ،123) آن كه عمل بدي انجام دهد، كيفر داده مي‌شود." ؛ " مَن جَآءَ بِالْحَسَنَه‌ِ فَلَه‌ُو عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَمَن جَآءَ بِالسَّيِّئَه‌ِ فَلاَ يُجْزَي‌ََّ إِلآ مِثْلَهَا وَهُم‌ْ لاَ يُظْـلَمُون‌َ ؛(انعام،160) كسي كه كار نيكي به جا آورد، ده برابر آن پاداش دارد، و كسي كه كار بدي انجام دهد، جز به مانند آن كيفر نخواهد ديد." و موصوله، مانند: " أَلَم‌ْ تَرَ أَن‌َّ اللَّه‌َ يَسْجُدُ لَه‌ُو مَن فِي السَّمَـَوَ َت‌ِ وَ مَن فِي الاْرْض‌ِ... ؛(حج،18) آيا نديدي كه آن كه در آسمان‌ها و آن كه در زمين است، براي خداسجده مي‌كند."(مغني اللبيب، ابن هشام انصاري، ج 1، ص 296 ـ 328، نشر مكتبه داوودي.)