معناي مكسّر را توضيح دهيد، آيا جمع مكسر فقط براي اسم است يا در فعل هم كاربرد دارد؟ لطفاً مثال بزنيد؟

پاسخ:

"مُكسَّر"، يعني "در هم شكسته شده‌"؛ جمع مكسَّر به جمعي گفته مي‌شود كه بناي مفردش تغيير كرده باشد مانند: "اَعْنَاب‌ْ" (يس‌،33) بر وزن "اَفْعَال‌ْ" كه مفرد آن "عِنَب‌ْ" بر وزن "فِعَل‌ْ" است‌.

"اَحْبَارْ" (توبه‌،31) بر وزن "اَفْعَال‌ْ" كه مفرد آن "حِبْرْ" بر وزن "فِعْل‌ْ" است‌.

"اَقْفَال‌ْ" (محمد،24) بر وزن "اَفْعَال‌ْ" كه مفرد آن "قُفْل‌ْ" بر وزن "فُعْل‌ْ" است‌.

"صيام‌" (بقره‌،196) بر وزن "فِعَال‌ْ" كه مفرد آن "صَوْم‌ْ" بر وزن "فَعْل‌ْ" است‌.

"رِجال‌" (اعراف‌،46) بر وزن "فِعَال‌ْ" كه مفرد آن "رَجُل‌" بر وزن "فَعُل‌ْ" است‌.

جمع مكسّر از اختصاصات اسم است و در فعل كاربرد ندارد.(جهت آگاهي بيشتر ر.ك‌: صرف ساده‌، محمد رضا طباطبايي‌، ص 161ـ165، انتشارات دارالعلم‌.)