دليل فتحه به آخر كلمه "بيتی" در آخرين آيه سوره نوح چیست ؟

پاسخ:

دليل فتحه به آخر كلمه "بيتي" در آخرين آيه سوره نوح اين است كه در ادبيّات عرب براي اسمي كه اضافه به ياء متكلّم شده، احكام خاصّي را بيان نموده و چنين گفته اند: هر زماني اسم صحيح مانند غلام و بَيت يا اسمي كه جانشين اسم صحيح قرار گرفته مانند دَلو - ظبي، به ياء متكلّم اضافه شود، حرف آخر كلمه مضاف ، كسره داده مي شود و اعراب مضاف در سه حالت رفع و نصب و جر تقديري است ، اما حركت ياء متكلم بين دو حالت اختياري است.

يا ساكن مي شود، همانند همه كلماتي كه به ياء ختم مي شود و حرف قبل آن مكسور است و يا فتحه داده مي شود، به خاطر سبك و خفيف بودن حركت فتحه.

بنابراين هم مي تواند غلامي خواند و هم غُلامِيَ  و هم بيتي صحيح است و هم بِيتيَ

پي نوشت ها :

1 - سوره نوح (71) آيه 28.
2 - جامع المقدمات ، كتاب الهدايه، المقصد الثالث في المجرورات، ص 194 ر - ك: نحو الوافي - اعراب القران.