علت نام‌ گذارى پيامبر به طه چيست‌؟

پاسخ:

مفسران درباره حروف مقطعه در قرآن‌، احتمال‌هاى زيادى را مطرح كرده‌اند كه يكى از آن‌ها، اين است كه طه‌، نام مبارك پيامبر(ص) است‌، به اين دليل كه در حديثى از امام صادق‌آمده است‌: "طه‌" از نام‌هاى پيامبر است‌، معناى آن يا طالب الحق‌، الهادى اليه‌؛ اى كسى كه طالب حقى، و هدايت كننده به سوى آن مى‌باشد.(ر. ك‌: تفسير نمونه‌، آيه‌الله مكارم شيرازى و همكاران‌، ج 13، ص 157، چاپ دارالكتب الاسلاميه‌.)  از اين حديث‌، چنين استفاده مى‌شود كه "طا"، مركب از دو حرف رمزى است‌؛ "طه‌" اشاره به "طالب حق‌" و "ها" اشاره به "هادى اليه‌" است‌.

علامه طباطبايى‌؛ درباره كلمه "طه‌"، بيانى دارند كه خلاصه‌اش اين است‌: شكى نيست كه طه‌، از نام‌هاى آسمانى پيامبر(ص) است‌، كه مردم قبل از نزول قرآن‌، نه بدان آگاهى داشتند و نه پيامبر را با آن اسم مى‌خواندند. اين كلمه از يك سو، در لغت معناى وصفى ندارد؛ يعنى، مانند محمد و احمد نيست كه بر معنايى وصفى دلالت كند، و ازسوى ديگر، بعيد است كه نامى بى معنا براى آن حضرت بگذارند كه جز ذات‌، معناى ديگرى در برنداشته باشد؛ نتيجه اين كه‌، ناگزير بايد گفت‌: معناى موجود در "طه‌" مربوط به آن جناب بوده و با وجود ايشان‌، تحقق‌پذير است‌؛ پس اين كلمه‌، صفتى از شخصيت باطنى آن جناب بوده كه مختص به خود اوست‌، و فرد ديگرى، آن صفت را ندارد؛ ازاين رو، مى‌توان گفت‌: "طه‌" نامى از نام‌هاى مخصوص آن جناب است كه به معناى "اى كسى كه به طه خطاب شدى‌" مى‌باشد؛ آن‌گاه به تدريج و بر اثر زيادى استعمال‌، اسم خاص براى پيامبر اسلام‌گرديد.(ر. ك‌: تفسيرالميزان‌، علامه طباطبايى (ره‌)، ج 14، ص 126، چاپ مؤسسه اعلمى‌.)