ماه‌هايى كه خداوند متعال بدان اشارت كرده‌، چگونه است‌؟ "إِن‌َّ عِدَّه‌َ الشُّهُورِ عِندَ اللَّه‌ِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا"(توبه‌،36)

پاسخ:

قرآن از يك واقعيت تكوينى خبر مي‌دهد؛ چرا كه در گردش ماه و خورشيد، دوازده ماه (قمرى و يا شمسي‌) حاصل مي‌شود و منظور از دوازده ماه در آيه‌، ماه‌هاى قمرى است‌؛ زيرا ماه‌هاى قمرى ملموس و قابل رؤيت است و ديگر اين كه ماه‌هاى حرام استثنا شده است و ماه‌هاى حرام ذى القعده‌، ذى الحجه‌، محرم و رجب است‌.

"عند اللّه‌" و "فى كتاب اللّه‌" نيز به ارتباط تكاليف شرعى و اين ماه‌ها و تغييرناپذيرى و تكوينى بودن آن‌ها دلالت مي‌كند؛ چراكه ماه‌هاى شمسى قراردادى بشر است‌، هر چند فصل‌ها و سال شمسى تكوينى است‌، ولى ماه‌هاى قمرى تكوينى است و نه قراردادى (سخن بر نام نيست و مراد حقيقت آن‌هاست‌)(براى آگاهى بيش‌ترر.ك‌: الميزان فى تفسير القرآن‌، علامه سيد محمد حسين طباطبايي‌، ج 9ـ10، ص 268، منشورات جامعه المدرسين فى الحوزه العلميه‌.)