پرسش:
با توجه به آثار شگرف پيشرفت تكنولوژي لااقل در برخي از زمينه ها نظر قرآن را در مورد توسعه علم و فناوري بيان فرماييد.
پاسخ:
در قرآن كريم آيات فراواني وجود دارد، كه پرده از روي يك سلسله اسرار علمي، كه در آن زمان از چشم دانشمندان پنهان بود، برداشته؛ كه اين خود نشانه اعجاز و عظمت قرآن مجيد است. در زير به برخي از اين آيات كه درباره موضوعات مختلف است اشاره مي كنيم.
"سَنُريهِمْ آياتِنا في الافاقِ وَ في اَنْفُسِهِمْ" (1) (به زودي آيات خود را راجع به كيهان و خودشناسي، به انسان نشان خواهيم داد.) در قرون اخير فكر انسان به مكانهايي راه يافته، كه تقريباً مي توان آن را شمّه اي از تحقّق وعده پروردگار دانست. تلسكوبهاي قوي و ساير وسايل اكتشافي جديد، پرده از حقايق شگرفي برداشته اشت.
"ثُمَّ اسُتَوَي اِلَي السَّمَاءِ وَهِيَ دُخَانٌ"(2) (سپس به آفرينش آسمانها عنايت فرمود، و آسمان دود بود.) طبق نظريه دكتر گاروف، طبيعي دان،جهان در ابتداي پيدايش. مملوّ از گازهايي بوده كه در هوا پراكنده بوده است، و اين گازها از نظر تراكم و درجه حرارت به حدي است، كه تصور آن براي ما امكان پذير نمي باشد.
"ربُّ السَّمواتِ وَ الاَرْضِ وَ مَا بَيْنَهُمَا وَ رَبُّ المَشارِقِ"(3) (پروردگار آسمانها و زمين و آنچه در ميان آن دو قرار دارد. و"پروردگار مشرقها" ) اشاره به مشرقها و خاستگاههاي خورشيد در ايام سال دارد، و يا مشرقهاي ستارگان مختلف آسمان، كه همه داراي نظم و برنامه خاصي هستند.
"فَأنبَتْنا فِيها مِنْ كُلِّ زَوجٍ كَريم"(4) (در زمين انواع گوناگوني از جفتهاي گياهان پرارزش رويانديم.) اشاره به موضوع زوجيت درگياهان دارد، كه نخستين بار توسط لينه، دانشمند سوئدي، در اواسط قرن هيجدهم كشف شد.
"يَخْلُقكُم في بُطُونِ اُمَهاتِكُمْ خَلْقاً مِن بَعْدِ خَلْقٍ فِي ظُلُماتٍ ثَلاثٍ" (5) (خداوند شما را در شكم مادرانتان آفريد، آفرينشي بدنبال آفرينش ديگر، كه در سه تاريكي قرار دارد.) اشاره به سه پرده اي دارد كه بتدريج جنين را در بر مي گيرد. "پرده آمينوس، پرده كوريون و پرده آل لان توئيد."
آيات فراواني در قرآن مجيد وجود دارد، كه مي گويد كرات آسماني، و موجودات زميني، و شب و روز، و مانند آنها، همه مسخّر انسانند.
" و سَخَّرَلَكُِمُ الاَنْهارَ" (خداوند نهرها را مسخّر شما كرد.) (سوره ابراهيم، آيه 32)
" و سَخَّرَلَكُمُ الْفُلْكَ" (كشتي را مسخّر شما ساخت.) (سوره ابراهيم، آيه 32)
" و سَخَّرَلَكُمُ الَّيْلَ وَ النَّهارَ" (شب و روز را مسخّر شما ساخت.) (سوره نحل، آيه 12)
" و سَخَّرَلَكُمُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ" (خورشيد و ماه را مسخّر شما ساخت.) (سوره ابراهيم، آيه 33)
" هُوَالَّذي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأكُلُوا لَحْمَاً طَرِيًّا" (دريا را به تسخير شما در آورد، تا گوشت تازه از آن استفاده كنيد.) (سوره نحل، آيه 14)
" اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فِي الاَرْضِ" (آيا نمي بيني خداوند همه آنچه را روي زمين است، مسخّر شما ساخت.) (سوره حج، آيه 65)
" وسَخَّرَلَكُم مَّا فِي السَّمواتِ و ما فِي الاَرْضَ جَمِيعاً مِنْهُ" (خداوند آنچه را در آسمانها و زمين است همگي را مسخّر شما ساخت.) (سوره جاثيه، آيه 13)
" هُوَالَّذي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ القَمَرَ نُوراً وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ لٍتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ" (او كسي است كه خورشيد را روشنايي و ماه را نور قرار داد، و براي آن منزلگاههايي مقدر كرد، تا عدد سالها و حساب كارها را بدانيد.) (سوره يونس، آيه 5) ضياء جمع ضوء، و به معناي نور مي باشد. امروزه اثبات گرديده كه نور آفتاب مركّب از هفتاد نور است. و نيز مي فرمايد : "براي ماه منزلگاههايي قرار داد."، كه اشاره به حركت ماه دارد. همانگونه كه مي دانيم ماه كره اي متحرك است، اما خورشيد در وسط منظومه شمسي قرار گرفته، و حركتي در مجموعه منظومه شمسي ندارد.
" والْجِبالَ أوْتَاداً" (كوهها را ميخهاي زمين قرار داديم.) (سوره نبأ،آيه 7) امروزه نيز اين اصل ثابت شده، كه كوهها به مقدار ارتفاع، در زمين ريشه دارند.
"خَلَقَ السَّمَواتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَونَهَا" (آسمانها را بدون ستوني كه قابل رؤيت باشد، آفريد.) (سوره لقمان، آيه 10) اشاره به اين موضوع دارد كه آسمانها ستون مرئي ندارند، بلكه ستونهايي دارند كه قابل رؤيت نيست. و اين همان قانون جاذبه و دافعه عمومي، ميان كرات آسماني است.
" اَقْطَارِ السَّمَواتِ وَ الاَرْضِ فَانفُذُوا لَا تَنفُذُونَ اِلَّا بِسُلْطَانٍ" (اگر مي توانيد از مرزهاي آسمانها و زمين عبور كنيد، ولي قادر نيستيد، مگر با قدرت و نيرو.( (سوره الرحمن،آيه 33) بعضي از مفسرين آيه فوق را در ارتباط با سفرهاي فضايي بشر دانسته اند، كه قرآن شرط آن را داشتن سلطه علمي و صنعتي مي داند.