در زيارت آل‌ياسين مي‌خوانيم‌: "سلام‌ٌ علي آل‌ِ يس‌"، ولي در قرآن آمده است "سلام علي اِل ياسين‌" توضيح دهيد كه وظيفه ما در موقع قرائت قرآن چيست‌؟

پاسخ:

آن‌چه در زيارت آل ياسين مي‌خوانيم‌، معلوم نيست اشاره به اين آيه باشد زيرا: اولاً آن‌چه در آيه ياد شده آمده است إل ياسين است نا آل ياسين‌.

مفسران در مورد اين آيه ديده‌گاه‌هاي متفاوتي دارند كه مهمترين آن‌ها عبارت است از:

1. إل ياسين را نامي ديگر براي حضرت "الياس‌" مي‌دانند؛ يعني همان‌گونه كه في المثل "ميكال‌" و "ميكائيل‌" دو تعبير از آن فرشته مخصوص مي‌باشد و "سينا" و "سينين‌" هر دو نامي براي سرزمين معروفي است‌، "الياس‌" و "الياسين‌" نيز دو نام اين پيغمبر بزرگ است‌.

2. بعضي ديگر آن را جمع مي‌دانند؛ به اين ترتيب كه "الياس‌" با ياي نسبت همراه شده و "الياسي‌" شده است و بعد با يا و نون جمع‌، بسته شده و "إلياسيين‌" گرديده و پس از تخفيف‌، "الياسين‌" شده است‌؛ بنابراين تفسير، مقصود از اين واژه‌، كليه كساني هستند كه به حضرت الياس‌غ مربوط بودند و پيرو مكتب او شدند.

3. "آل ياسين‌"، با الف ممدوده‌، تركيبي است از كلمه "آل‌" و "ياسين‌"؛ ياسين‌، طبق نقلي‌، نام پدر حضرت "الياس‌"غ است و طبق نقل ديگري از نام‌هاي پيامبر اكرم‌است‌؛ بنابراين‌، "آل ياسين‌" يا به معناي خاندان پيامبر اكرم‌يا خاندان ياسين‌، پدر حضرت الياس‌غ است‌.

مفسران (اعم از شيعه و اهل سنت‌) غالباً يكي از اين سه نظريه را ترجيح داده و يا پذيرفته‌اند؛ جهت آگاهي بيشتر مي‌توانيد به تفسيرهاي شيعه مانند: تفسير نمونه‌، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران‌، ج 19، ص 145، دارالكتب الاسلاميه / مجمع البيان‌، طبرسي‌؛، ج 8، ص 329، مؤسسه الاعلمي للمطبوعات / الكاشف‌، محمد جواد مغنيه‌، ج 6، ص 353، دارالعلم للملايين‌؛ منهج الصادقين‌، ملا فتح اللّه كاشاني‌، ج 8، ص 19، كتابفروشي اسلاميه / و تفسيرهاي اهل سنت مانند: التفسير الكبير، فخر رازي‌، ج 26، ص 163، مكتب الاعلام الاسلامي / تفسير بيضاوي‌، ج 3، ص 469ـ470، مؤسسه الاعلمي للمطبوعات‌، الفتوحات الالهيه‌، بهامشه تفسير جلالين‌، سليمان بن عمر الشهير بالجمل‌، ج‌، ص 552، داراحيأ التراث العربي و...

4. برخي از مفسران شيعه آيه را اين گونه تأويل كرده‌اند كه "سَلَـَم‌ٌ عَلَي‌ََّ إِل‌ْ يَاسِين‌َ "(صافات‌،130) يعني "سلام بر آل محمد6" چنان كه در برخي روايات از پيشوايان معصوم‌: آمده است كه مقصود از "سَلَـَم‌ٌ عَلَي‌ََّ إِل‌ْ يَاسِين‌" سلام بر آل محمد6 است‌.(ر.ك‌: تأويل الايات الظاهره‌، سيد شرف الدين حسيني استرآبادي‌، ص 489ـ490، انتشارات جامعه مدرسين / شواهد التنزيل‌، الحاكم الحسكاني‌، ج 2، ص 165ـ166، مجمع احيأ الثقافه الاسلاميه‌.)

چرا كه "يس‌" يكي از اسامي پيامبر اكرم‌مي‌باشد، و جدا آمدن "لام‌" از "ياسين‌"، در رسم الخط قرآن‌، و اين كه در فقرات قبل فقط سلام بر نوح‌، موسي‌، هارون و... آمده ولي سلام به "آل‌" آنان نيامده‌، را مؤيد اين مطالب دانسته‌اند كه مقصود آيه‌، "سلام بر الياس‌" نيست‌، بلكه سلام بر "آل ياسين‌" (آل محمد) است‌.(ر.ك‌: تحف العقول‌، حسن بن شعبه حراني‌، ص 432، انتشارات جامعه مدرسين / متشابه القرآن‌، ابن شهر آشوب‌، ج 2، ص 60ـ61، انتشارات بيدار.)

در برخي كتب اهل‌سنت نيز اين تفسير به عنوان يك قول شمرده شده و از ابن‌عباس نقل شده است كه "سَلَـَم‌ٌ عَلَي‌ََّ إِل‌ْ يَاسِين‌" را "علي آل محمد" معنا كرده است‌.(ر.ك‌: المعجم الكبير، الطبراني‌، ج 11، ص 56، مكتبه ابن تيميه / نظم درر السمطين‌، الزرندي الحنفي‌، ص 93، مكتبه الامام اميرالمؤمنين / تفسير ابن كثير، ج‌، ص 23، دارالمعرفه‌.)

در پايان لازم به يادآوري است كه برخي از قرأ مانند نافع‌، ابن عامر و... كلمه "إل ياسين‌" را به صورت "آل ياسين‌" قرائت كرده‌اند، علامه طباطبايي و اكثر مفسران ديگر معتقدند كه تفسير آيه مذكور به "سلام علي آل محمد" مبني بر اين قرائت است‌.(ر.ك‌: الميزان‌، علامه طباطبايي‌؛، ج 17، ص 165، دارالكتب الاسلاميه‌.)