پاسخ:
در موسيقي قرائت قرآن، هفت مقام و دستگاه وجود دارد: بيات، رست، سه‌گاه، حجاز، صبا، چهارگاه، نهاوند كه در عبارت "صنع بسحر" حروف اول آن‌ها آمده است.( مباني موسيقي قرائت قرآن، ابراهيم ميرزامهدي تهراني، ج 1، ص 55، نشر ارزان. )
در پاسخ چند نكته قابل ذكر است:
اول: پيامبر اسلام و اهل بيت: مردم را به زيباخواني قرآن تشويق مي‌نمودند و اين تشويق‌ها موجب شد كه قاريان به دستگاه‌هاي موسيقي قرآن، گرايش پيدا كنند:
"زينوا القرآن باصواتكم؛( مجمع البيان، طبرسي، ج 1، ص 46. ) قرآن را با صداي نيكوي خويش، بياراييد".
"ليس منا من لم‌يتغن بالقرآن؛( معاني الاخبار، ص 279. ) كسي كه قرآن را با صوت زيبا نخواند، از ما نيست".
دوم: اين دستگاه‌هاي هفت گانه كه در پاسخ بيان شد، ارتباط مستقيم با معاني آيات دارد و قاري قرآن شايسته است در قرائت خودش، روح و تصوير به معاني آيات بدهد تا اين‌كه در قلب‌ها تأثير بگذارد و هر شنونده‌اي را در درياي معارف الهي غرق نمايد.
قاري قرآن در آيه‌هاي تهديد و حزن و... با دستگاه‌هاي حزن‌آور قرائت نمايد و در آيه‌هاي تشويق و... از دستگاه‌هاي تشويق استفاده نمايد؛ ولي بيش‌تر قاريان مشهور، هنگام شروع قرائت از دستگاه بيات استفاده مي‌نمايند و اين قاري است كه بايد بداند در هر آيه‌اي از چه دستگاهي استفاده نمايد.
سوم: حالات دستگاه‌ها:
1. "بيات" با صداي پايين و در حالت لطافت آيه و حزن معنوي آن استفاده مي‌گردد.
2. "رست" در حالت وقار و متانت؛
3. "سه‌گاه" در حالت هيجانات نفساني؛
4. "حجاز" در حالت بشارت دادن، عشق و محبت؛
5. "چهارگاه" در حالت متأثر شدن؛
6. "صبا" در حالت هشدار و بيدار باش؛
7. و دستگاه "نهاوند" در حالت سرور نفس، استفاده مي‌گردد.
مثلاً آيات زير را مي‌توان در نغمات پيشنهادي خواند: آيه "فَلَمَّا جَآءَ ءَال‌َ لُوطٍ الْمُرْسَلُون‌َ" (حجر، 61)، "چهارگاه".
"وَ قَضَيْنَآ إِلَيْه‌ِ ذَ َلِكَ الاْ ?َمْرَ" (حجر، 66)، "صبا".
"لَعَمْرُكَ إِنَّهُم‌ْ لَفِي سَكْرَتِهِم‌ْ يَعْمَهُون‌َ" (حجر، 72)، "بيات".
"فَجَعَلْنَا عَـَـلِيَهَا سَافِلَهَا" (حجر، 74)، "صبا".( ر.ك: صوت و لحن در قرائت قرآن كريم، محمد عربي القباني، ترجمه محمد حسين ملك‌زاده، انتشارات حضور / مباني موسيقي قرائت قرآن، ابراهيم ميرزامهدي تهراني، ج 1 و 2، نشر ارزان. )
چهارم: يادگيري اين دستگاه‌ها، زحمت فراواني دارد؛ لازم است يادگيري اين دستگاه‌ها، زير نظر اساتيد و با استفاده از نوار قاريان مشهور و تمرين زياد... صورت گيرد تا اين‌كه بتوانيد دستگاه‌ها را به خوبي اجرا كرده با معاني آيات مطابقت دهيد.