پاسخ:
جمله معروفي از (مفسر قرآن در صدر اسلام ) نقل شده است كه : . بعيدنيست با توجه به ارتباط شديد او با شخص پيامبراكرم (ص)و امام علي (ع)اين گفتاررا از آن بزرگواران گرفته باشد. محتواي آن نيز در نهج البلاغه آمده است.(1)
قرآن در جايي خود را معرفي مي كند.(2) كتابي كه داراي چنين صفات برجسته اي است ، بايد روشنگر خود نيز باشد. در اين جا نمونه اي ذكرمي كنيم . خداوند دربارهء قوم لوط مي فرمايد: .(3) در اين آيه روشن نيست اين ريزش از چه مقوله اي بوده است ،
ولي آيهء ديگر موضوع را روشن مي كند: .(4)
اين روش محكم و استواري است و هم اكنون مفسران محقق از اين روش استفاده مي كنند.
تفسير علامه طباطبايي (ره)يعني الميزان بر اين اساس نگارش يافته است . البته اين نكته شايان ذكر است كه موضوعاتي در قرآن وارد شده است مانند نماز و روزه وزكات و حج و خمس كه هيچ گونه توضيحاتي دربارهء آن ها ديده نمي شود و ماناچاريم خصوصيات اين مجملات را از احاديث اسلامي و سيرهء مسلمانان فراگيريم و يا در قرآن عمومات و مطلقاتي وارد شده است كه مخصصات و مقيد است آنها فقط در احاديث معصومان و سنت پيامبر(ص)موجود است و اين امر لطمه اي به جامع بودن قرآن نمي زند، چون قرآن كتاب قانون است و در قانون اصول كلي طرح مي شود.