الف ـ چرا سوره منافقون نازل شد. ب ـ چرا به اين نام معروف است؟ ج ـ  توضيح مختصر درباره اين سوره بدهيد؟

پاسخ:

الف. سوره منافقون؛ اين سوره وضع منافقين را توصيف ميكند شدّت دشمني آنان با مسلمين را بيان كرده، به رسول خدا(ص) دستور ميدهد تا از آنان بر حذر باشد و مؤمنين را نصيحت ميكند تا از كارهايي كه سرانجامش نفاق است، بپرهيزند تا كارشان به آتش دوزخ منجر نشود.(ترجمه الميزان، سيدمحمد باقر موسوي همداني، ج 19، ص 469، نشر: دفتر انتشارات اسلامي.)

"زيد بن ارقم" ميگويد: از عبدالله بن اُبَيّ (سركرده منافقين) شنيدم كه به ياران خود ميگفت: به كسانيكه نزد پيامبرند به هيچ وجه انفاق و بخشش نكنيد تا پراكنده شوند و ما اگر به مدينه برگرديم، عزيزترين افراد بايد ذليلترين افراد را از شهر مدينه بيرون كنند. و منظور از عزيزترين افراد خودش و ذليلترين، پيامبر(ص) بود. زيد ميگويد: اين موضوع را به پيامبر(ص) اطلاع داديم، پيامبر(ص) عبدالله بن ابي را خواست و قضيه را از او سؤال نمود، او سوگند ياد كرد كه چنين چيزي را كه زيد بنارقم گفته است، به زبان نياورده و سخنان من (زيد بنارقم) تكذيب شد. تا اين كه آيه "إِذَا جَآءَكَ الْمُنَـَفِقُون..."(منافقون،1) نازل شد و پيامبر(ص) مرا طلبيد و آيه را براي من تلاوت كرد و فرمود: اي زيد؛ خداوند گفتار تو را تصديق كرد.(مجمعالبيان، ج 6، ص 85 تا 87، منشورات دار مكتبه الحياه، بيروت.)

ب. به مناسبت اين كه بيشتر آيات اين سوره درباره منافقان نازل شده و درباره ويژگيها و كارهاي آنان سخن گفته، اين سوره را منافقون، ناميدهاند.

ج. روي هم رفته محتواي اين سوره در چهار بخش خلاصه ميشود.

1. نشانه هاي منافقان كه خود شامل چند بخش است؛

2. بر حذر داشتن مؤمنان از توطئه هاي منافقان و مراقبت هميشگي در اين زمينه؛

3. هشدار به مؤمنان كه نعمتهاي دنيوي آنان را از ياد خدا غافل نكند؛

4. توصيه با انفاق در راه خدا و بخشش و بهره گيري از اموال پيش از رسيدن مرگ.(ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 24، ص 144، دارالكتب الاسلاميه.)