روايت حفص از قرائت عاصم

پروين بهار زاده

قرائت هر <قارى» را عده‏اى نقل مى‏كنند كه در اصطلاح اهل فن از آنها به <راوى» تعبير مى‏شود. هر <قارى» چند <رواى» دارد كه از بين روايت او، دو راوى از همه مشهورترند و مشخصات ايشان به عنوان راويان آن <قارى» ضبط شده است. از آنجا كه قاريان مشهور قرآن كريم، تحت عنوان <قرأ سبعه» مشخص شده‏اند لذا عناوين و مشخصات 14 را وى نيز به ثبت و ضبط رسيده است.

چنانچه دو <راوى» در يك مورد متفقا <وجه» يا <وجوه» مشابهى را از قارى نقل كنند، يا آن وجه يا وجوه متشابه و مورد اتفاق، <قرائت قارى» مى‏گويند و به مواردى كه نقل دو راوى از قارى متفاوت باشد، <روايت راوى از قارى» گرفته مى‏شود.

در ميان راويان قرائت <عاصم» نيز دو نفر از معروفيت برخور دارند كه عبارت اند از:

1. ابوبكر، شعبْ بن عياش. 2. حفص بن سليمان/

در اين مقاله به دو عنوان پرداخته‏ايم:

الف - ذكر مواردى اختلاف روايت دو راوى از <عاصم».

ب - ذكر موارد تفرد <روايت حفص» در ميان 14 روايت قرآن كريم.

الف: ذكر مواردى از اختلاف روايت دو راوى (1)

در بررسى‏هاى كلى اين نتيجه به دست مى‏آيد كه اختلاف روايت <حفص» و <شعبه» قرائت <عاصم» به 520 مورد مى‏رسد. (2)

--------------------------------------------------------------------------------

1. رژى بلاشر، در آستانه قرآن، ترجمه دكتر محمود راميار، چاپ چهارم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى /121.

2. قسطانى، لطائف الاشارات لفنون القرأات، 1/67 /

منبع:بينات ،بهار 1377 - شماره17 ،