نسخ آيه و تغيير قبله

نسخ آيه و تغيير قبله

 

وَ لِلّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ إنَّ اللَّهَ واسِعٌ عَليمٌ (2بقره/115) مشرق و مغرب خداى راست، پس به هر جا روى آوريد، رو به سوى خداوند است، بى گمان خدا گشايشگر داناست.

مشرق و مغرب هر دو ملك خداست پس به هر طرف روى كنيد بسوى خدا روى آورده‏ايد خدا همه جا محيط و بر هر چيز داناست.

سيوطى در اتقان مى‏نويسد: اين آيه شريفه در رأى ابن عباس با آيه شريفه: قَدْ نَرى تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِى السَّماءِ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضاها فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ وَ إنَّ الَّذينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَيَعْلَمُونَ أنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمّا يَعْمَلُونَ (2بقره/144) آرى رويكرد تو را به آسمان مى‏بينيم، اينك روى تو را به قبله‏اى كه از آن خشنود شوى مى‏گردانيم، پس روى به سوى مسجد الحرام آور، و هر جا كه هستيد رويتان را بدانسو كنيد، و اهل كتاب مى‏دانند كه آن حقى است از جانب پروردگارشان، و خدا از آنچه مى‏كنند غافل نيست.

 

(پس روى كن به سوى مسجد الحرام) نسخ شده است.

   

و از تفسير نعمانى كه علامه مجلسى آنرا نقد كرده و سيد مرتضى در رساله و محكم و متشابه تلخيص نموده است. از حضرت على بن ابيطالب عليه السّلام روايت مى‏كنند: پيغمبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله در اوايل بعثت در تمام مدتى كه در مكه معظمه بودند و چند ماهى نيز در مدينه منوره به طرف بيت المقدس نماز مى‏خواندند تا اينكه يهود بر آن حضرت عيب گرفتند، كه به سوى قبله ما نماز مى‏خواند. پيغمبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله از اين حرف آنها محزون شده و رو به آسمان نموده و منتظر امر خدا گشت تا آيه شريفه:

   

قَدْ نَرى تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِى السَّماءِ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضاها فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ وَ إنَّ الَّذينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَيَعْلَمُونَ أنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمّا يَعْمَلُونَ (2بقره/144) آرى رويكرد تو را به آسمان مى‏بينيم، اينك روى تو را به قبله‏اى كه از آن خشنود شوى مى‏گردانيم، پس روى به سوى مسجد الحرام آور، و هر جا كه هستيد رويتان را بدانسو كنيد، و اهل كتاب مى‏دانند كه آن حقى است از جانب پروردگارشان، و خدا از آنچه مى‏كنند غافل نيست.

 

يعنى: ما توجه ترا به آسمان به انتظار وحى ديديم و البته كه به قبله‏اى توجه مى‏دهيم كه خشنود باشى پس روى خود را بطرف مسجدالحرام بگردان و شما مسلمين نيز در هر كجا باشيد در حال نماز روى به جانب مسجد الحرام نماييد

 

 منبع : داستانهای قرآنی ، غلامرضا نیشابوری