1. Mwenyezi Mungu Mtukufu anatakaswa na kila kiliomo
katika mbingu na ardhi, tangu watu, na wanyama, na hata vitu visio na roho.
Na Yeye ndiye Mwenye nguvu, anaye yaendesha mambo yote kwa mujibu wa hikima
yake.
2. Ufalme wa mbingu na ardhi ni wa Mwenyezi Mungu, si wa mwenginewe.
Yeye huyasarifu apendavyo yote yaliomo humo, Yeye ndiye Mwenye kuhuisha
na kufisha. Na kwa kila kitu Yeye ndiye Mwenye uweza ulio timia.
3. Yeye alikuwapo kabla ya kila kitu, na atabaki baada ya kutoweka
kila kitu. Yeye ndiye aliye dhaahiri, anaonekana, katika kila kitu. Kwani
kila kitu ni Ishara yake. Na Yeye ndiye wa ndani, ambaye hawezi kueleweka
kwa macho. Na Yeye ni Mwenye kutimia ujuzi wake kwa kila kitu kilicho dhaahiri
na kilicho fichikana.
4. Yeye ndiye aliye ziumba mbingu na ardhi na viliomo kati yao kwa
siku sita, kisha akakalia A'rshi (Kiti chake cha enzi) akiangalia ufalme
wake. Anajua kila kinacho ghibu katika ardhi na kinacho toka humo, na kila
kinacho teremka kutoka mbinguni, na kinacho panda kwendea huko. Na Yeye
ni Mwenye kukujueni, anayajua vyema mambo yenu popote pale mlipo. Na Mwenyezi
Mungu ni Mwenye kuyaona myatendayo, anayajua vilivyo, wala hakifichiki
kitu kwake.
5. Ufalme wa mbingu na ardhi ni wa Mwenyezi Mungu peke yake. Na kwake
Yeye Mtukufu ndiye mambo ya viumbe vyake yanarejeshwa, na kwake ndiko kunako
kwishia mwisho wao.
6. Yeye huziingiza saa za usiku katika mchana, na huziingiza saa
za mchana katika usiku. Kwa hivyo hupatikana khitilafu katika urefu wao.
Na Yeye ndiye Mjuzi wa yanayo hifadhiwa na vifua, na yanayo dhamiriwa na
nyoyo.
7. Msadikini Mwenyezi Mungu na Mtume wake, na mtoe katika Sabilillahi,
Njia ya Mwenyezi Mungu, katika mali aliyo kujaalieni Mwenyezi Mungu nyinyi
kuwa ni waangalizi katika matumizi yake. Basi hao wenye kumuamini Mwenyezi
Mungu na Mtume wake miongoni mwenu, na wakatoa katika alivyo wapa uangalizi
juu yake, watapata kwa Mwenyezi Mungu kwa ajili ya hayo malipo makubwa.
8. Na kwa nini hamumuamini Mwenyezi Mungu, na hali Mtume anakutakeni
mumuamini Mola wenu Mlezi, na anakuhimizeni kwa hayo. Na Mwenyezi Mungu
kesha chukua agano lenu la Imani kabla yake. Kama kweli mnaitaka Imani
basi hoja zake zimekwisha thibiti.
9. Yeye ndiye anaye mteremshia Mtume wake Aya za Qur'ani zilizo wazi,
ili akutoeni kwenye upotovu mwende kwenye uwongofu. Na hakika Mwenyezi
Mungu ni Mwingi wa upole kwenu, Mkunjufu wa rehema.
10. Na limekupateni nini hata hamtoi kwa ajili ya Njia ya Mwenyezi
Mungu katika mali yenu, na hali Mwenyezi Mungu ndiye wa kurithi mbingu
na ardhi? Yeye atarithi kila kiliomo humo, wala hatabaki yeyote mwenye
chochote humo. Hawawi sawa kwa cheo na malipo kati yenu, mwenye kutoa kabla
ya kutekwa Makka, na akapigana vita; na Uislamu unahitaji wa kuunga mkono
na kuutilia nguvu. Hao walio toa na wakapigana kabla ya Ushindi wana cheo
cha juu zaidi kuliko walio toa baada ya Ushindi (yaani kutekwa Mkka), na
wakapigana. Na makundi yote mawili hayo Mwenyezi Mungu ameyaahidi kuwapa
malipo mema juu ya kukhitalifiana vyeo vyao. Na Mwenyezi Mungu anazo khabari
za yote myatendayo. Kwa hivyo atamlipa kila mmoja kwa anavyo stahiki.
11. Ni nani Muumini anaye toa katika Njia ya Mwenyezi Mungu kwa ikhlasi,
ili Mwenyezi Mungu apate kumlipa malipo yake mardufu, na tena juu ya hayo
malipo mardufu apate malipo zaidi ya ukarimu Siku ya Kiyama?
12. Siku utapo waona Waumini wanaume na Waumini wanawake nuru ya
Imani yao na vitendo vyao vizuri inawatangulia mbele yao na kuliani kwao.
Malaika watawaambia: Furaha yenu hii leo ni kupata Bustani ambazo chini
ya miti yake inapita mito. Hamtatoka humo kabisa. Malipo hayo ndiyo kufuzu
kukubwa kwenu kulingana na vitendo vyenu.
13. Siku ambayo wanaafiki wanaume na wanaafiki wanawake watapo waambia
Waumini wanaume na wanawake: Hebu tungojeeni tupate nasi baadhi ya nuru
yenu. Wataambiwa kwa kuhiziwa: Rudini huko tuliko pewa nuru hii mkatake
huko. Basi baina ya Waumini na wanaafiki utasimamishwa ukuta wenye mlango.
Ndani ya ukuta upande wa Bustani itakuwapo rehema na neema. Na nje ya ukuta
kunako elekea Motoni upande huo kutakuwa na nakama na adhabu.
14. Wanaafiki watawaita Waumini: Kwani duniani hatukuwa pamoja nanyi
nasi ni wenzenu? Waumini waseme: Kwani! Mlikuwa kweli pamoja nasi, kama
msemavyo. Lakini nyinyi mmejiangamiza wenyewe kwa unaafiki, na mkawa mnatamani
Waumini yawapate masaibu ya kuwaangamiza, na mkatilia shaka mambo yote
ya dini. Na tamaa mbovu zikakukhadaini ya kwamba nyinyi mko katika neema,
mpaka yakaja mauti, na Shetani akakukhadaini kuwa bado mtapata msamaha
kwa Mwenyezi Mungu na maghfira yake. (Ghururi hiyo wanayo wanaafiki wengi
walio dhulumu watu na wakajidhulumu nafsi zao, wakawa wanadhani watasamehewa
udhaalimu wao kwa kusali kwingi na kuhiji, bila ya kujirekibisha nafsi
zao na kurejesha haki za walio wadhulumu.)
15. Basi leo hakitapokelewa chochote mtacho toa (enyi wanaafiki)
kuwa ni fidia ya kujikombolea nafsi zenu na adhabu, hata ikiwa kwa thamani
gani! Wala hakitapokelewa kitu kutokana na makafiri wenye kutangaza ukafiri
wao kuwa ni fidia kadhaalika. Marejeo yenu nyote ni Motoni, na hayo ndiyo
makaazi yenu yalio bora kwenu mnayo stahiki. Na uovu ulioje wa marejeo
hayo!
16. Je! Haujafika wakati kwa walio amini zikalainika nyoyo zao kwa
kumdhukuru Mwenyezi Mungu na Qur'ani tukufu, wala wasiwe kama walio pewa
Kitabu kabla yao, Mayahudi na Wakristo. Walitenda kwa mujibu wa Kitabu
kwa muda, lakini kwa kupita zama ndefu zikawa ngumu nyoyo zao, na wengi
wao wakawa wametoka katika mipaka ya dini yao.
17. Enyi Waumini! Jueni kwamba Mwenyezi Mungu anaitengeneza ardhi
na kuifanya isilihi kwa mimea kwa kuteremsha mvua baada ya kuyabisika kwake.
Na Sisi tumekuwekeeni wazi Ishara na tumekupigieni mifano ili mpate kuzingatia
katika hayo, na zinyenyekee nyoyo zenu kwa ajili ya kumdhukuru Mwenyezi
Mungu.
18. Hakika wanaume wanao toa sadaka, na wanawake wanao toa sadaka,
na wakatoa katika Sabilillahi, Njia ya Mwenyezi Mungu kwa ridhaa ya nafsi
zao, Mwenyezi Mungu atawazidishia thawabu zao mara mbili, na wao juu ya
kuzidishiwa kwao huko watapata ujira wa takrima Siku ya Kiyama.
19. Na walio muamini Mwenyezi Mungu na Mitume wake, wala wasibague
baina yao yeyote, hao ndio Masidiqi (walio timia ukweli wao, kama Sayyidna
Abubakar na Bibi Maryam), na Mashahidi (walio kufa kwa ajili ya Mwenyezi
Mungu) kwa cheo na utukufu wa daraja. Siku ya Kiyama watakuwa na thawabu
na nuru kama thawabu na nuru za Masidiqi na Mashahidi. Na ambao wamekufuru
na wakakadhibisha Ishara za Mwenyezi Mungu, hao ndio watu wa Motoni, na
wala hawatoki humo milele.
20. Enyi mlio danganyika na dunia! Jueni kuwa uhai wa dunia ni mchezo
usio leta faida, na pumbao la kumshughulisha mtu na yanayo mfaa, na pambo
lisio mleta utukufu wa maana, na kujitapa baina yenu kwa nasaba zenye kuondoka,
na mafupa yanayo oza, na kushindana kwa wingi wa mali na watoto. Mfano
wa hayo ni kama mfano wa mvua inayo wafurahisha wakulima kwa mimea yake;
kisha ikisha pevuka na kuiva, utaiona imegeuka manjano kwa kunyauka kwa
ukame. Kisha mara yanakuwa mabua makavu yanakatika katika. Hakibakii chochote
chenye manufaa. Na Akhera ipo adhabu kali kwa mwenye kuikhiari dunia na
akaishika kwa isiyo kuwa haki yake. Na pia yapo maghfira ya Mwenyezi Mungu
kwa mwenye kukhiari Akhera yake kuliko dunia yake. Na uhai wa dunia si
chochote ila starehe ya udanganyifu isiyo ya kweli kwa mwenye tumaini nayo
na asiifanye kuwa ni njia tu ya kutengenezea Akhera.
21. Nendeni upesi upesi kushindania kupata maghfira kwa Mola wenu
Mlezi, na kwendea Pepo ilio enea kotekote, upana wake kama upana wa mbingu
na ardhi, walio andaliwa wenye kumsadiki Mwenyezi Mungu na Mitume wake.
Malipo hayo makubwa ni fadhila ya Mwenyezi Mungu, humpa amtakaye katika
waja wake. Na Mwenyezi Mungu peke yake ndiye Mwenye fadhila iliyo tukuka
hata akili haziwezi kuielezea.
22. Haukuteremka msiba wowote duniani, ikiwa ni ukame, au upungufu
wa mazao, au mengineyo; wala katika nafsi zenu, ikiwa kwa maradhi, au ufakiri,
au mauti au mengineyo, ila huwa yamekwisha andikwa katika Lauhu Mahfudh,
Ubao Ulio hifadhiwa, na yamethibiti katika ujuzi wake Mwenyezi Mungu kabla
ya kutokeza duniani au katika nafsi zenu. Hakika kuthibitishwa misiba na
kujua ni mambo mepesi kwa Mwenyezi Mungu, kwa kuwa ujuzi wake umeenea kila
kitu.
23. Tumekujuvyeni hayo ili msihuzunike kwa mnayo kuwa hamyapati kwa
huzuni ya kupita kiasi hata ikakutieni uchungu, wala msifurahie kwa furaha
ya kujitapa kwa anacho kupeni. Na Mwenyezi Mungu hampendi kila anaye jivuna
na akajifakhiri juu ya watu kwa alicho nacho.
24. Wale wanao fanya choyo na mali yao wasitoe katika Sabilillahi,
Njia ya Mwenyezi Mungu, na wanawaamrisha watu wafanye ubakhili ati kwa
kuwa ndio wanawafanyia hisani; na mwenye kuacha kumt'ii Mwenyezi
Mungu, basi Mwenyezi Mungu mwenyewe hamhitajii huyo, naye ni Mwenye kustahiki
kuhimidiwa na kusifiwa.
25. Hakika tumewatuma Mitume wetu tulio wachagua kwa miujiza ya kukata,
na tukateremsha pamoja nao Kitabu chenye kukusanya hukumu na sharia za
Dini, na Mizani ya kuhakikisha insafu katika kuamiliana, ili watu wapate
kuamiliana baina yao kwa uadilifu. Na tumekiumba chuma ambacho kina mateso
makali katika vita, na manufaa kwa watu katika amani. Wanakitumia katika
ufundi ili kiwanufaishe katika maslaha yao na maisha yao. Na ili Mwenyezi
Mungu amjue anaye isaidia Dini yake, na anaye wasaidia Mitume wake kwa
ghaibu, bila ya kuwaona. Hakika Mwenyezi Mungu ni Mwenyewe Muweza, hamhitajii
mtu kumsaidia.
Chuma ni moja katika maadeni saba walizo kuwa wanazijua watu wa
kale. Nazo ni dhahabu, fedha, zaibaki, shaba, risasi, chuma na "tin". Na
chuma ni maadeni iliyo enea zaidi kuliko zote. Na katika asli yake hupatikana
ya kushikana na madda nyengine, kama kuwa ni Oxide, Sulfide, Carbonate,
Silicate. Na pia hupatikana kidogo chuma safi peke yake katika nyota
za mkia.
Aya hii inaashiria kwamba chuma kina nguvu nyingi na manufaa kwa
watu. Na hapana kinacho onyesha hayo kuliko kuwa chuma na namna zake mbali
mbali zinazo khitalifiana katika kustahamili moto, na kuvutwa, na kuingia
kutu, na kuchakaa, na kukubali kwake kutiwa smaku na mengineyo. Na kwa
hivyo ndio ikawa ndio maadeni inayo faa zaidi kuliko zote kwa kufanyia
silaha za vita na vyombo vyake, na kikawa ndio msingi wa uhunzi wote wa
sanaa nzito na khafifu; na kimekuwa ndio msingi wa maendeleo ya ustaarabu.
Na chuma kina manufaa mengi katika vitu vyenye uhai. Kwani kinaingia
katika kufanyika Chlorophyll, na hiyo ni madda muhimu ya kimsingi katika
kazi ya mimea kutumia nguvu za jua katika kujenga protoplasm iliyo hai
na kwa hivyo khatimaye huingia katika mwili wa binaadamu na wanyama.
Chuma pia kinaingia katika ujenzi wa Nuclear proteins (Chromatin),
katika khalaya hai (living cells) kama inavyo kutikana katika sawaili (liquids)
za mwili pamoja na vitu vinginevyo. Nacho chuma ni moja katika vitu vinavyo
fanya Haemoglobin, madda muhimu katika damu nyekundu, na inafanya kazi
yake katika kuungua ndani ya mwili katika kuweza kutumia chakula katika
uhai. Chuma kinapatikana pia katika ini, na wengu, na mafigo, na viungo,
na ubongo wa mafupani. Mwili unahitaji chuma kwa kiasi maalumu kwa mambo
kadhaa wa kadhaa, na kikipunguka mwili hupata maradhi namna mbali mbali,
na muhimu katika hayo ni hayo yanayo ambiwa "upungufu wa damu", anaemia.
26. Na hakika tulimtuma Nuhu na Ibrahimu, na tukajaalia miongoni
mwa vizazi vyao Unabii na Kitabu cha uwongofu. Basi baadhi ya wazao hao
wapo walio fuata njia ya uwongofu, na wengi wao wametokana na Njia Iliyo
Nyooka.
27. Kisha tukafuatiliza kwenye nyayo za Nuhu na Ibrahimu na walio
watangulia hao au walio kuwa pamoja nao katika Mitume, Mtume baada ya Mtume,
na tukafuatiliza kwa kumleta Isa mwana wa Mariamu. Na tukamfunulia Injili,
na tukatia katika nyoyo za walio mfuata huruma nyingi, na upole, na rehema.(1)
Lakini kwa ziada katika ibada na kupita hadi katika kushika dini, wakazua
Umonaki, ut'awa wa kujitenga na ulimwengu na kuacha kuoana. Sisi
hatukawaamrisha hayo mwanzo. Lakini wao wameshika hayo kutafuta kumridhi
Mwenyezi Mungu Mtukufu. Lakini hawakuuhifadhi huo Umonaki kama inavyo stahiki
kuhifadhiwa. Basi tukawapa walio muamini Muhammad sehemu yao ya ujira na
thawabu. Na wengi wao wanamkadhibisha Muhammad, na wametoka nje ya ut'iifu
na Njia Iliyo Nyooka.
(1) (Injili aliyo funuliwa Nabii Isa A.S. na Mwenyezi Mungu siyo
hizi zinazo itwa Injili za Mathayo, Marko, Luka na Yohana ziliomo katika
Biblia. Injili hizo zinaambiwa kuwa zimeandikwa na hao walio tajwa, kwa
ufunuo wa Roho Mtakatifu, nafsi ya tatu ya Ungu kama wanavyo amini Wakristo.
Lakini kwa hakika wataalamu wachunguzi wa Biblia wanakubaliana kuwa watungaji
wake khasa hawajuulikani kweli. Yajuulikana kuwa ziliandikwa kwa miaka
mingi baada ya Nabii Isa na baada ya kufa wanafunzi wake wote. Juu ya Injili
nne zilio chaguliwa kutiwa katika Biblia na wakuu wa Kanisa katika karne
yane baada ya Yesu, zilikuwapo, na nyengine zingalipo, nyingi ambazo Kanisa
la hivi sasa halizikubali. Mfano wake ni kama Injili ya Barnaba,
ya Tomasi na ya Uzawa (Nativity), na kadhaa wa kadhaa nyenginezo. Lakini
katika Injili zote utakuta baadhi ya maneno ambayo yaonyesha ukweli wa
Injili aliyo pewa Nabii Isa a.s. na Mwenyezi Mungu. Katika Injili ya Marko
1.14-15 inasimuliwa: "Hata baada ya Yohana kutiwa gerezani, Yesu akaenda
Galilaya, akihubiri Habari Njema ya Mungu, akisema, Wakati umetimia, na
ufalme wa Mungu umekaribia; tubuni, na kuiamini Injili." Injili gani hiyo
kama sio ilio potezwa na Wakristo? Hizi tuzisomazo zote zimeandikwa baada
ya kwisha ondoka Yesu. Na hizi ni kama hadithi tu za maisha ya Nabii Isa,
kama ilivyo vitabu vya Maulidi kuwa ni masimulizi ya maisha ya Nabii Muhammad.
Yamkini pia kuwa Injili ya Nabii Isa si kitabu kilicho andikwa,
bali ni yale mafunzo yake ambayo ni sehemu ya Kitabu cha Mwenyezi Mungu
kama ilivyo Qur'ani, ambayo imehifadhiwa katika Lauhun Mahfudh. Qur'an
iliitwa ni Kitabu kabla ya kuandikwa na watu na kusomwa, kwani uandishi
wake ulikwisha kuwa zamani katika Komputa ya Mwenyezi Mungu ya Lauhun Mahfudh
kwa maandishi ayajuayo Yeye Mwenyewe.)
28. Enyi mlio amini, iogopeni adhabu ya Mwenyezi Mungu, na thibitini
juu ya kumuamini kwenu Mtume wake. Mwenyezi Mungu atakupeni mafungu mawili
katika rehema yake, na atakujaalieni muwe na nuru ya kukuongoeni, na atakusameheni
yaliyo kuporonyokeni katika madhambi yenu. Na Mwenyezi Mungu ni Mkunjufu
wa maghfira, Mwenye rehema nyingi.
29. Mwenyezi Mungu anakupeni yote hayo ili wajue Watu wa Kitabu ambao hawakumuamini Muhammad ya kwamba hawana uweza wowote juu ya neema za Mwenyezi Mungu, wazipate wao au wampe mwenginewe. Na hakika fadhila zote zimo katika mikono ya Mwenyezi Mungu peke yake. Humpa amtakaye katika waja wake. Na Mwenyezi Mungu ndiye Mwenye fadhila kubwa.