نگرش به طعام *
قال الله تعالي :« فلينظر الانسانُ إلي طعامه
»(سوره عبس آيه 24)
خداوند مي فرمايد:آدمي بايد به قوت
و غذاي خود(به چشم خرد و احتياط ) بنگرد.
تفسير : مهم ترين چيزي كه مؤمن سالك
بايد از آغاز راه به آن توجه داشته باشد نگهداشتن شكم و حفظ دامن از آلودگي به
حرام (از قبيل زنا و …) است، به ويژه در عنفوان جواني كه در اثر طغيان غريزه‌ي
شهوت زمينه‌ي آلودگي فراهم تر است. پس بايد مراقبت كرد تا چشم و دل هر دو پاك باقي
بماند تا انسان با روحي سبكبال به آسمانها پرواز كند و سرانجام در خلوتگه راز با
پيامبران و صديقان و شهيدان و صالحان همنشين گردد. 1
اهل تقوا علاوه بر آنكه از حرامهاي بين پرهيز
دارند از خوردن غذاهاي شبهه‌ناك و نظرهاي فتنه انگيز خودداري مي‌كنند كه به قول
شاعر: هر آنچه ديده بيند دل كند ياد.
كساني كه مي‌خواهند در اين وادي توفيق داشته
باشند بايد از مشاغل نا مشروع و معاشرت با اشخاص ناباب و نادرست خودداري ورزند و
در مشاغل مشروع نيز تمام حدود و دستورهاي لازم الاجراء را رعايت كنند و در اموال
عمومي و بيت المال حداكثر احتياط را ملحوظ دارند و اگر كارمند دولت و خدمتگزار ملت‌اند،
در انجام وظايف محوله كوتاهي نورزند و حداكثر توان خود را در خدمت به مردم(بخصوص
محرمان و مستضعفان)به كار گيرند و براي احتياط قدري بيشتر از ساعات مقرر كار كنند
كه جبران مافات شود و به ويژه صاحب منصبان و (آنان كه در پستهاي كليدي به كار
اشتغال دارند) به تناسب مسؤليت بايد بيشتر احتياط كنند.ولي جاي بسي تأسف است كه به
اين مطلب بهاي لازم داده نمي‌شود و چه بسيارند كساني كه در شعار دادن داغ و پرخروش
ولي در مقام عمل بي‌تعهدند و حريم تقوا را رعايت نمي‌كنند و مخصوصا در مورد شكم و
دامن خود كنترلي ندارند، و همينها هستند كه بيشتر از ديگران در معرض خطر و سقوط
اند و به آرمانهاي اسلام و انقلاب بيشتر ضربه مي‌زنند . آلوده شدن شكم و دامن
مقدمه‌ي آلودگي به گناهان ديگر است و بدين جهت در احاديث معصومان عليهم السلام
نسبت به كنترل آندو تأكيد فراوان شده و آن را برترين عبادت و بالاترين رياضت به
شمار آورده‌اند.
ابوبصير مي‌گويد:
شخصي حضور امام باقر عليه السلام عرض كرد: من
در مقام عمل ضعيف و ناتوانم و كمتر توفيق دارم كه روزه (مستحبي) بگيرم لكن اميدوارم
كه بجز حلال چيزي نخورم.
امام باقر عليه السلام فرمود:
« ايُّ الاجتهاد افضل من عفّة بطن و فرج؟ »2
كدام كوشش و رياضت بالاتر از حفظ شكم و دامن
از حرام است؟
پي
نوشت ها:
* . مهدوي
كني، محمدرضا، نقطه هاي آغاز در اخلاق عملي، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1374،
پنجم، ص 106
1. اشاره است
به سوره نساء آيه 69
2
بحارالانوار ج 68 ص 269