مكر و نيرنگ
قد
مكرالذين من قبلهم فاتى الله بنيانهم من القواعد فخر عليهم السقف من فوقهم واتيهم
العذاب من حيث لايشعرون (1)
«كافرانى
كه پيش از اينان بودند نيز براى فرار از حق مكرها انديشيدند لكن خدا سقف بناى آنها
را از پايه ويران كرد، و بر سرشان فرو ريخت ، و عذاب خدا از جائى كه نمى فهميدند
بر آنها فرا رسيد».
افا
منوا مكر الله فلاياءمن مكرالله الا القوم الخاسرون (2)
«آيا
از مكر خدا آسوده خاطر شده اند؟ از مكر خدا آسوده خاطر نمى شود جز گروه زيانكاران
».
تفسير:
معنى
مكر خدا در ذيل آيه اول گفته شد، بعيد نيست در اين آيه مراد از مكر خدا كيفر و
عقوبتى باشد از راهى كه انسان آن را درنيافته و پيش بينى نكرده است .
افاءمن
الذين مكروا السيئات ان يخسف الله بهم الارض اوياتيهم العذاب من حيث لايشعرون او
ياخذهم فى تقلبهم فماهم بمعجزين او ياءخذهم على تخوف فان ربكم لرؤ ف رحيم (3)
«آنان
كه بر كردار زشت خود مكرها مى انديشند، آيا از اين بلا ايمنند كه خدا همه را به
زمين فرو برد، يا از جائى كه پى نبرند عذابى فرستد، يا آنكه در سفر كه سرگرم رفت و
آمدند ناگاه به مؤاخذه ، سخت بگيرد، بر قدرت حق غالب نتوانند شد، يا آنكه آنها را
به حال ترس و اضطراب بگيرد كه پروردگار تو بسيار به خلق مشفق و مهربان است ».
و
قد مكروا مكرهم و عندالله مكرهم و ان كان مكرهم لتزول منه الجبال (4)
«مكر
خود را كردند، كيفر مكر آنها پيش خدا است .
كوهها
با مكر آنها از جاى كنده نخواهد شد».
تفسير:
جمله
فوق كنايه از اين است كه دين الهى كه از كوهها استوارتر است با كيد و مكر آنها از
بين نمى رود.
و
مكروا و مكرالله و الله خير الماكرين (5)
«آنان
مكر كردند و خدا نيز مكر نمود ولى خدا بهترين مكر كنندگان است».
تفسير:
مكر
آن است كه كسى را از آنچه قصد كرده است با حيله باز دارند اگر كسى قصد خير داشته
باشد بازداشتن وى از آن مذموم خواهد بود ولى اگر آنچه را كه قصد كرده شر است
بازداشتن از آن ممدوح است . كه مكر خدا به معنى دوم مى باشد.
و
يمكرون و يمكرالله والله خير الماكرين (6)
«ايشان
مكر مى كنند و خدا نيز مكر مى كند، ولى خدا بهترين مكر كنندگان است ».
و
ما يمكرون الا بانفسهم و ما يشعرون (7)
«آنها
جز به خودشان مكر نمى كنند ولى نمى دانند».
و
مكروا مكرا و مكرنا وهم لايشعرون فانظر كيف كان عاقبة مكرهم انا دمرناهم وقومهم
اجمعين (8)
«آنها
مكر مى كردند، ما نيز مكر كرديم آنگونه كه آنها نمى فهميدند، بنگر عاقبت آنها
چگونه شد، همه آنها و قومشان را به هلاكت رسانديم ».
و
مكر اولئك هو يبور(9)
«نيرنگ
آنان همانا نابود مى شود».
ولا
يحيق المكر السيى ء الا باهله (10)
«فرود
نمى آيد نيرنگ بد جز به اهلش (به كسانى كه مرتكب آن شده اند فرود مى آيد».
قل
الله اسرع مكرا(11)
«بگو
مكر خدا سريعتر است ».
و
قد مكر الذين من قبلهم فلله المكر جميعا، يعلم ما تكسب كل نفس وسيعلم الكفار لمن
عقبى الدار(12)
«كسانى
كه پيش از آنها بودند (نيز) مكر كردند، همه مكر و تدبيرها پيش خدا است ، او مى
داند كه هر انسانى چه خواهد كرد، به زودى كفار خواهند فهميد كه خانه آخرت از آن
كيست ».
پي نوشت ها:
1- سوره نحل ، آيه 26.
2- سوره اعراف ، آيه 99.
3- سوره نحل ، آيات 45 تا 47.
4- سوره ابراهيم ، آيه 46.
5- سوره آل عمران ، آيه 54.
6- سوره انفال ، آيه 30.
7- سوره انعام ، آيه 123.
8- سوره نمل ، آيه 50 و 51.
9- سوره فاطر، آيه 10.
10- سوره فاطر، آيه 43.
11- سوره يونس ، آيه 21.
12- سوره رعد، آيه 42.