حب و دوست داشتن دنيا
آنچه
خدا در زمين آفريده براى استفاده انسانها است چنانچه قرآن مى فرمايد:
خلق
لكم ما فى الارض جميعا(1)
«هر
چه در زمين است همگى براى شما آفريده شده ».
در
منطق قرآن نعمت هاى خدا نكوهش نشده ، و استفاده از آنها هم مذموم نيست ، تا آنجا
كه مى فرمايد:
قل
من حرم زينه الله التى اخرج لعباده و الطيبات من الرزق (2)
«بگو
چه كسى زينتى را كه خدا براى بندگان خود بدر آورده و پاكيزه هاى از روزى را حرام
كرد».
آنچه
در لسان قرآن مذموم است و قرآن از آن نكوهش كرده ، محبت دنياست ، كه انسان هر چه
مى تواند بايد از آن بكاهد.
آيات
زير بيانگر اين حقيقت است .
من
كان يريد العاجله عجلناله فيها مانشاء لمن نريد ثم جعلنا له جهنم يصليها مذموما
مدحورا(3)
«هر
كس خواهان متاع اين جهان است (و دل به دنيا باخته و در گرو محبت آن است ، و به
آخرت توجه ندارد) از چنين افراد، به هر كدام كه بخواهيم از متاع اين جهان مى دهيم
، پس از آن دوزخ را نصيب او سازيم ، كه با حالت بد و رانده شده در آن در آيد».
من
كان يريد حرث الاخرة نزدله فى حرثه و من كان حرث الدنيا نوته وماله فى الاخرة من
نصيب (4)
«هر
كس حاصل مزرعه ، آخرت را بخواهد ما بر تخمى كه كاشته است مى افزائيم ، هر كس تنها
حاصل كشت دنيا را بخواهد او را هم ، از آن نصيب مى دهيم ، ولى در آخرت (از نعمت
ابدى آن) نصيبى نخواهد يافت».
ان
هولاء يحبون العاجلة و يذرون ورائهم يوما ثقيلا(5)
«همانا
اينان (منافع) زودرس (يا زندگى دنيا) را دوست مى دارند و پشت سر خود روز سنگينى را
بجاى مى گذارند».
زين
للناس حب الشهوات من النساء والبنين و القناطير المقنطرة من الذهب والفضة (6)
«زينت
داده شده براى مردم محبت شهوات ، از زنان و فرزندان و اموال فراوان زياد از طلا و
نقره ».
ولا
تفرحوا بما ايتكم (7)
«به
آنچه خدا به شما داده شادمانى نكنيد».
و
تحبون المال حبا جما(8)
«
(در مقام مذمت) مال را بسيار دوست مى داريد».
الذين
يستحبون الحيواة الدنيا فى الاخرة و يصدون عن سبيل الله و يبغونها عوجا اولئك فى
ضلال بعيد(9)
«آنان
كه زندگى دنيا را بيشتر دوست دارند و بر آخرت ترجيح مى دهند، و مردم را از راه خدا
باز مى دارند، و راه خدا را منحرف مى سازند اين چنين افراد در گمراهى دور هستند».
ذلك
بانهم استحبواالحيواة الدنيا على الاخرة (10)
«آن
به اين جهت است كه آنها دنيا را بيشتر دوست داشته و بر آخرت ترجيح دادند».
وانه
لحب الخير لشديد(11)
(در
مقام مذمت) انسان در محبت مال سخت گير است ».
والرجز
فاهجر (12)
«بت
را ترك كن ».
تفسير:
مراد، ترك ستايش بت است يا به گفته برخى از مفسران ، مراد ترك معصيت و هر آنچه
موجب عقوبت گردد مى باشد و گفته شده كه مراد از ترك بت ، بيرون راندن علاقه و حب
دنيا از دل مى باشد كه بت دلهاى دنيا پرستان است (13) .
پي نوشت ها:
1- سوره بقره ، آيه 29.
2- سوره اعراف ، آيه 32.
3- سوره اسراء، آيه 18.
4- سوره شورى ، آيه 20.
5- سوره انسان ، آيه 27.
6- سوره آل عمران ، آيه 14.
7- سوره حديد، آيه 23.
8- سوره فجر، آيه 20.
9- سوره ابراهيم ، آيه 3.
10- سوره نحل ، آيه 107.
11- سوره عاديات ، آيه 8.
12- سوره مدثر، آيه 5.
13- تفسير مجمع البيان .