فريب و گول دنيا را خوردن
يا
ايها الناس ان وعد الله حق فلا تغرنكم الحيوه الدنيا ولا يغرنكم بالله الغرور(1)
«اى
مردم وعده خدا حق است ، زندگى دنيا شما را مغرور نسازد، و (شيطان) فريبكار (با به
رخ كشيدن حلم خدا) فريب ندهد».
و
ما يعدوهم الشيطان الا غرورا(2)
«شيطان
جز به فريبكارى آنان را وعده نمى دهد».
يعدهم
و يمنيهم وما يعدهم الشيطان الا غرورا(3)
«شيطان
به آنان وعده مى دهد و آنان را به آرزو واميدارد. وعده نمى دهد شيطان آنان را جز
به فريب ».
وما
الحياة الدنيا الا متاع الغرور(4)
«زندگى
دنيا نيز جز متاع (و مايه) فريبكارى ».
ان
الكافرون الا فى غرور(5)
«كافران
جز در فريب نيستند».
يا
ايها الناس اتقوا ربكم واخشوا يوما لا يجزى ان والد ولا مولود هو جازعن والده شيئا
ان وعد الله حق فلا تغرنكم الحيوة الدنيا ولا يغرنكم بالله الغرور(6)
«اى
مردم ، از پروردگار خود بترسيد، و بهراسيد از روزى كه نه پدرى از فرزند خود كفايت
(و كارسازى) مى كند و نه فرزندى كفايت كننده است از پدر خود، وعده خدا حق است .
زندگى دنيا شما را گول نزند، و فريبكار شما را نفريبد».
تفسير:
برخى از مفسران گفته اند مراد از فريبكار، شيطان است . برخى نيز تعميم داده و گفته
اند: هر چيزى كه انسان را بفريبد؛ چه شيطان و چه انسان و چه هر چيز فريبنده ديگر(7)
.
وذر
الذين اتخذوا دينهم لعبا ولهوا و غرتهم الحيوة الدنيا وذكر به ان تبسل نفس بما
كسبت ليس لها من دون الله ولى ولا شفيع و ان تعدل كل عدل لايؤ خذ منها اولئك الذين
ابسلوا بما كسبوا لهم شراب من حميم و عذاب اليم بما كانوا يكفرون (8)
«رها
كنيد كسانى را كه دين خود را بازيچه و لهو نموده اند و زندگى دنيا آنان را فريب
داده است ، با اين (قرآن) آنها را متذكر ساز، مبادا كسى به كيفر آنچه نموده گرفتار
شود و او را يار و شفاعتگرى از ناحيه خدا نباشد، و در برابر آن هر چه فديه دهد
پذيرفته نگردد.
آنانند
كه به كيفر كرده خويش گرفتار شده اند، براى آنان است نوشابه پر حرارت و آتشين و
عذاب دردناك ، به سبب آن كه كفر ورزيده اند».
الذين
اتخذوا دينهم لهوا ولعبا و غرتهم الحيوة الدنيا فاليوم ننسيهم كما نسوا لقاء يومهم
هذا وما كانوا باياتنا يجحدون (9)
«كسانى
كه دين خود را بازى و لهو قرار دادند، و زندگى دنيا فريبشان داد، امروز ما آنان را
فراموش مى كنيم همانطور كه آنان اين روز خود را فراموش كردند و همانگونه كه آيات
ما را انكار مى كردند».
يا
ايها الانسان ما غرك بربك الكريم (10)
«اى
انسان ، چه چيز تو را به پروردگار كريمت مغرور كرد (كه او را معصيت و نافرمانى
كردى)؟!».
ينادونهم
الم نكن معكم قالوا بلى ولكنكم فتنتم انفسكم وتربصتم وارتبتم و غرتكم الامانى حتى
جاء امرالله وغركم بالله الغرور(11)
«منافقان
، مؤمنان را ندا كنند آيا ما با شما نبوديم (كه در نماز و روزه و اعمال با شما
شركت مى كرديم).
مؤمنان
مى گويند: آرى ولى شما خويشتن را به فتنه (كفر و نفاق) افكنديد، و شك ورزيديد،
آرزوها شما را فريب داد تا امر خدا (مرگ) در رسيد و فريبكار شما را به (حلم) خدا
بفريفت ».
ما
غرك بربك الكريم الذى خلقك فسويك فعدلك (12)
«اى
انسان چه باعث شد كه به خداى كريم بزرگوار خود مغرور گشتى ، آن خداى كه ترا از عدم
به وجود آورد و به صورتى تمام و كامل و معتدل بياراست ».
وقيل
اليوم ننسيكم كما نسيتم لقاء يومكم هذا وماويكم النار و مالكم من ناصرين ذلكم
بانكم اتخذتم ايات الله هزوا وغرتكم الحيوة الدنيا فاليوم لايخرجون منها ولا هم
يستعتبون (13)
«(به
آنها) گفته شود امروز شما را به فراموشى مى سپاريم ، همان سان كه شما مواجه شدن با
اين روز را فراموش كرديد، مكان شما آتش است و براى شما ياورانى نيست ، اين (ماجرا)
به سبب آن است كه شما آيات خدا را به استهزاء گرفتيد. امروز آنها از آتش اخراج نمى
شوند و اعتذارشان پذيرفته نمى گردد».
يا
معشر الجن والانس الم ياءتكم رسل منكم يقصون عليكم اياتى وينذرونكم لقاء يومكم هذا
قالوا شهدنا على انفسنا و غرتهم الحيوة الدنيا وشهدوا على انفسهم انهم كانوا
كافرين (14)
«اى
گروه جن و انس آيا پيامبرانى از جنس خودتان نيامد كه آيات مرا بر شما فرا خوانند،
و شما را از مواجه شدن با اين روز (روز قيامت) بترسانند، گويند: ما بر عليه خود
شهادت مى دهيم .
زندگى
دنيا آنها را فريفت (بناچار) امروز بر عليه خود شهادت دادند كه كافر گشته بودند».
قرآن
دل بستن به اموال و اولاد را به گونه اى كه انسان را از ياد خدا باز دارد تقبيح
نموده و مى گويد:
و
اعلموا انما اموالكم و اولادكم فتنة و ان الله عنده اجر عظيم (15)
«محققا
بدانيد اموال و فرزندان شما اسباب فتنه و امتحان شما هستند (چندان به آنها دل
نبنديد) و (بدانيد كه) پاداش بزرگ پيش خدا است ».
انما
اموالكم واولادكم فتنة والله عنده اجر عظيم (16)
«به
حقيقت ، اموال و فرزندان شما اسباب فتنه و امتحان شما هستند (چندان به آنها دل
نبنديد) و (بدانيد كه) پاداش بزرگ پيش خدا است ».
المال
و المبنون زينة الحيوة الدنيا و الباقيات الصالحات خير عند ربك ثوابا و خير املا(17)
«مال
و فرزندان زيب و زينت حيات دنيا است (لكن) اعمال صالح كه تا قيامت باقى است نزد
پروردگار بسى بهتر و عاقبت آن نيكوتر است ».
قرآن
كريم يادآورى مى كند كه زندگى دنيا فانى است و بايد از آن به سود آخرت بهره بردارى
كرد كه همان بهره انسان از اين جهان است و چنين مى گويد:
وابتغ
فيما اتيك الله الدار الاخرة ولا تنس نصيبك من الدنيا واحسن كما احسن الله اليك
ولا تبغ الفساد فى الارض ان الله لا يحب المفسدين (18)
«در
آنچه خدا به تو عطا فرموده طلب آخرت كن و بهره خود را از دنيا فراموش مكن (يعنى
براى زندگى بعد از دنيا از آن توشه اخذ كن) و چنانكه خدا به تو احسان كرده تو نيز
احسان كن و در زمين فتنه انگيزى منما خدا مفسدان را دوست ندارد».
پي نوشت ها:
1- سوره فاطر، آيه 5.
2- سوره اسراء، آيه 64.
3- سوره نساء، آيه 120.
4- سوره آل عمران ، آيه 185 و سوره حديد آيه 20.
5- سوره ملك آيه 20.
6- سوره لقمان ، آيه 33.
7- مجمع البيان ، تفسير سوره لقمان .
8- سوره انعام ، آيه 70.
9- سوره اعراف ، آيه 51.
10- سوره انفطار، آيه 76.
11- سوره حديد، آيه 14.
12- سوره انفطار، آيه 76.
13- سوره جاثيه ، آيه 34 و 35.
14- سوره انعام ، آيه 130.
15- سوره انفال ، آيه 28.
16- سوره تغابن ، آيه 15.
17- سوره كهف ، آيه 46.
18- سوره قصص ، آيه 78.