گفتم : مردم مى گويند: چرا خداوند از على و اهل بيتش در قرآن نام نبرده است ؟ امام (ع) فرمود: به آنان بگو: نماز بر پيامبر (ص) نازل شد و براى آنان سه ركعت يا چهارركعت را نام نبرد تا اين كه پيامبر خدا (ص) ايـن جزئيات را برايشان تفسيركرد ((588)) [همچنين بقيه احكام كه در دنباله روايت به آن اشاره شده است ].
اسـتـاد گـرانـقـدر مـا بـه دنـبـال ايـن روايـت مى نويسد: اين حديث صحيح بر همه روايات باب , حـكـومـت دارد و منظور آنها را مشخص مى كند كه ذكر آنها در قرآن با صفات و نشانه هاست نه با نام بردن معمولى ((589)) .
2ـ بـا ايـن تـوضيح , مفهوم اين گفته امام (ع) نيز روشن مى شود كه فرمود: لولا انه زيد فى كتابالله ونقص منه ماخفي حقنا على ذى حجى ((590)) ,اگر قرآن دستخوش افزايش و كاستى نمى شد, حق ما بر هيچ انسان عاقلى پوشيده نمى ماند.
چـون منظور از افزايش و كاستى , تحميل راى و تفسير نارواست كه ـعمدا وبا قصد شوم ـ به معنى كـلام خـداونـد مـى افـزايـند و از آن مى كاهند يا بدون آگاهى وهدايت الهى , درباره قرآن سخن مى گويند و تفسير به راى مى كنند كه در شرع مقدس مورد نهى قرار گرفته است .
عـلاوه بـر ايـنـهـا, حـقايق آن را كتمان مى كنند و براى مردم بيان نمى كنند و در شان قرآن عزيز كوتاهى روامى دارند و دلايل گوياى آن را كمرنگ جلوه مى دهند.
بـنـابراين , افزايش در لفظ قرآن يا حذف الفاظش , منظور نيست چنان كه اهل تحريف پنداشته اند, زيرا در آن صورت با اجماع طايفه شيعه به كلى مخالف بود و البته از درجه اعتبار ساقط مى شد.
آيـةاللّه خويى (ره ) مى نويسد: همه مسلمانان ـحتى قائلان به تحريف ـ اجماع دارند كه يك حرف هم به قرآن افزوده نشده است ((591)) .
بـه هـمـيـن جـهت كه در جاى جاى قرآن مقام شامخ اين خاندان گرانقدر ـبه صراحت يا اشاره ـ مطرح شده است , امام باقر(ع) مى گويد: قرآن بر چهار بخش نازل شده است : يك چهارم درباره ما و يـك چهارم درباره دشمنان ما و يك چهارم فرايض و احكام و يك چهارم ديگر سنت ها و مثلهاست و آيات گرانبهاى قرآن براى ما مى باشد ((592)) .
و در روايـت ديـگـرى مـى گـويد: قرآن بر سه بخش نازل شده : يك سوم درباره ما و دشمنانمان و يك سوم سنت ها و مثلها و يك سوم ديگر دستورها و احكام است ((593)) .
پـيـداست كه اين , يك تقسيم دقيق عددى نيست , بلكه انواع آيه هاى قرآن را بيان مى كند كه بخش مهمى از آن درباره مهمترين فرايض و اساس آن , يعنى ولايت است و بقيه , احكام , سنن , حكمتها و مثلها و اندرزها مى باشد.
ايـن امـر هـشـيـاران امـت و دانـشـمـنـدان بـزرگ را بر آن داشت كه به اين بخش از كتاب خدا اهـتـمـام بورزند و كتابهاى گرانبهايى تصنيف كنند .
يكى از آنان حافظ بزرگ , حاكم حسكانى ـاز اسـاتـيد طبرسى نويسنده مجمع البيان ـ است كه دست به تاليف مجموعه گرانسنگ خود درباره اهل بيت للّه زد و آيات كريمه اى كه در شان آنان نازل شده در آن گردآورى نمود.
او مـى گويد: برخى گمراهان با گستاخى و بى شرمى تمام , ادعا كرده اند كه هيچ يك از مفسران نزول سوره هل اتى و نه هيچ سوره يا آيه ديگر را ـدرباره على و اهل بيتش ـ نپذيرفته اند.
در بـرابـر ايـن ياوه ها و تهمتهاى ناروا بر خودم واجب مى دانم اين شبهه باطل را از دامن اصحاب , پاك سازم و به آن پاسخ ‌گويم , لذا دست به تاليف اين كتاب زدم ((594)) .
3ـ در فصل پنجم ـبا سند خودـ از سعيدبن جبير از ابن عباس روايت مى كند كه درباره هيچ كس , آن قدر از قرآن نازل نشد كه درباره على (ع) نازل شد.
4ـ و از مجاهد روايت مى كند كه هفتادآيه درباره على نازل شد كه هيچ كس در آن با او شريك نبود.
او مى افزايد: خداوند آيه اى در قرآن نازل نفرمود, مگر اين كه على (ع) سردسته آن بود.
5ـ و از امام سجاد(ع) روايت مى كند كه قرآن بر ما نازل شد و آيات كريمه آن براى ماست ((595)) .
و ديـگر روايات صحيح الاسنادى كه به ترتيب سوره ها نقل كرده و شمار آن به1160 حديث مى رسد و آنها را از منابع معتبر شيعه و اهل سنت گردآورى نموده است .
6ـ و به همين معنا ـدر بيانى گسترده ترـ از امامان للّه روايت شده كه هرگاه شنيدى خداوند يكى از افـراد ايـن امـت را بـه خـوبى ياد مى كند, منظور ما هستيم و هرگاه شنيدى خداوند قومى از گذشتگان را به بدى يادمى كند, آنها دشمنان ما هستند ((596)) .
دليل اين سخن , موضوع دوستى و دشمنى براى خداست و روايات فراوانى به اين مضمون رسيده كه آيا دين جز حب و بغض فى اللّه است ؟ ((597)) خـداونـد مـتعال مى فرمايد: و اعلموا ان فيكم رسولالله لو يطيعكم فى كثير من ادمر لعنتم ولكن الله حـبب اليكم اديمان وزينه فى قلوبكم وكره اليكم الكفر والفسوق والعصيان اولئك همالراشدون ((598)) , بـدانيد پيامبر خدا در ميان شماست , در بسيارى از كارها اگر از شما اطاعت كند به رنج و سختى مـى افتيد, ولى خداوند ايمان را محبوب شما قرارداد و آن را در دلهايتان آراست و كفر, نافرمانى و معصيت را منفورتان قرارداد .
دارندگان اين صفات هدايت يافتگانند.
هـمـچنين مى فرمايد: قل ان كنتم تحبون الله فاتبعونى يحببكم الله ويغفر لكم ذنوبكم ((599)) , بگو:
اگـر خـدا را دوسـت مـى داريـد از من پيروى كنيد تا خدا هم شما را دوست بدارد و گناهانتان را بـيـامـرزد, زيـرا اگر محبت نباشد اطاعت هم نخواهدبود, چراكه محب, گوش به فرمان محبوب است .
بنابراين , اگر كسى دوستدار اولياى خدا باشد, از آنان اطاعت مى كند و فرمانشان را گردن مـى نـهـد, هـمـچنين اگر از دشمنان خدا كراهت و تنفر داشته باشد از آنان دورى گزيده پرهيز مـى نـمـايـد .
درنـتـيجه , وقتى دين , عبارت از اطاعت بود, پس پايه و اساس آن را علاقه و محبت تشكيل مى دهد.
از سوى ديگر قرآن كريم گروهى را ستايش نمى كند, مگر اين كه آنها اولياى خدايند كه شامل همه اولـيـا و بـندگان شايسته خدا مى شود خواه گذشتگان يا آيندگان .
و از قومى نكوهش نمى كند, مگر اين كه آنها دشمنان خدايند كه همه دشمنان خدا از جن و انس را براى هميشه شامل مى شود و دشـمـن اولـيـاى خـدا, دشـمن خداست , چون دشمن دوست , دشمن خواهدبود .
در قرآن كريم , حـضـرت ابـراهيم (ع) از شيعيان نوح پيامبر(ع) شمرده شده ـچون با قلبى سليم به پيشگاه خداوند شتافت ((600)) با اين توصيف , ابراهيم (ع) شامل همه افراد اين امت مى شود.
از طـرف ديـگـر, وقـتـى فرعون از دشمنان خداست چون سرپيچى كرده و در زمين گردنكشى مى نمود, پس فرعون هم شامل همه فرعونها و گردنكشان اين امت خواهدبود.
و ايـن معناى دقيق , منظور امامان است كه فرمودند: ما را در قرآن با نام و نشان مى يابى , يا اين كه يك چهارم يا يك سوم قرآن درباره ما مى باشد, يعنى ياد ما را در همين قرآن حاضر با توصيف آشكار مـى يـابى اگر چشم بصيرت بازباشد .
هرگز ائمه للّه نمى خواهند بگويند كه چيزى از قرآن كاسته شـده اسـت چنان كه امثال محدث نورى پنداشته اند ((601)) آه از اين جمود و كوته فكرى ! خداوند همگان را از لغزشگاهها نگهدارد.
والحمدلله الذى هديهنا لهذا وما كنا لنهتدي لولا ان هد ينا الله ((602)) .
والسلام به يارى خدا عصر روز سه شنبه پانزدهم خرداد 1375هـ .ش پايان يافت .
محمد شهرابى

كتابشناسى عدم تحريف

كتابنامه